تاریخ انتشار: ۲۷ دی ۱۳۸۷ • چاپ کنید    
از تصنیف تا ترانه ـ قسمت چهاردهم

مرا ببوس، وداع عاشقانه‌ای با دلدار

محمود خوشنام

در سال ۱۳۳۴ ترانه‌ای در فضا طنین‌انداز شد که تأثیرات انفجاری داشت. ترانه‌ای فاخر به شیوه‌ی شانسون‌های فرانسوی با متن شاعرانه ولی قابل تعبیرات سیاسی.

Download it Here!

این ترانه که «مرا ببوس» نام داشت به ظاهر چیزی نبود جزء وداع عاشقانه‌ای با دلدار. ولی شیوه‌ی بیان به گونه‌ای بود که آکنده از رمز و راز جلوه می‌کرد.

می‌گفتند حیدر رقابی، سراینده‌ی متن ترانه به زبانی تمثیلی داستان اعدام یکی از وابستگان به سازمان نظامی حزب توده را بیان می‌کند، یا می‌گفتند متن‌نویس که خود به پان‌ایرانیست‌ها وابسته است انقلاب در کوهستان‌ها را بشارت می‌دهد.


حسن گل‌نراقی، خواننده‌ی ترانه‌ی‌ «مرا ببوس»

همه‌ی این حرف‌ها که زیر لب و در گوشی مبادله می‌شد شهرت انفجاری غریبی برای «مرا ببوس» فراهم آورد به شکلی که برای خواننده‌اش حسن گل‌نراقی که همین یک ترانه را هم خواند کار صد ترانه را کرد.

نام گل نراقی با همین یک ترانه ماندگار شد. آهنگ «مرا ببوس» را مجید وفادار، آهنگ‌ساز پرکار آن سال‌ها با گرته‌برداری از یک ترانه‌ی یونانی ساخته و متن آن را حیدر رقابی یک‌شبه، شب قبل از مهاجرت از ایران سروده است.

شعر و آهنگ آن‌چنان زیبا و دقیق در هم تنیده شده که اگر شایعات بیرونی هم نبود زیبایی درونی کار خود را می‌‌کرد و آن را ماندگار می‌ساخت.

«مرا ببوس» در سال‌های پرتنش بعدی و تا امروز همچنان تأثیر گذار و برانگیزاننده باقی مانده است.

در میان طوفان
هم‌پیمان با قایقران‌ها
گذشته از جان
باید بگذشت از طوفان‌ها
به تیره‌شب‌ها
دارم با یارم پیمان‌ها
که برفروزم آتش‌ها
در کوهستان‌ها

«مرا ببوس» را بعدها خوانندگان دیگری هم خوانده‌اند. از همه رساتر در اجراهای بعدی صدای ویگن است.

Share/Save/Bookmark

نظرهای خوانندگان

افسر وابسته به سازمان نظامی حزب توده "سرهنگ سیامک" است . نمی دانم چقدر درست است اما شنیده ام که ترانه به ایشان بر می گردد . نمی دانم ترانه سرا ایشان بوده اند یا با توجه به ایشان نوشته شده . سرهنگ سیامک پس از کودتای 28 مرداد توسط حکومت پهلوی اعدام شد.

-- امیر.ی ، Jan 16, 2009

بهتر میبود با فاطعیت مینوشتید که این تراته هیچ تاکید میکنم هیچ ربطی به افسران مزدور واکثرا خاین به میهن نظیر مقربی های حزب وابسته به بیگانه توده نداشته و این موضوع را برادر آقای رقابی که اکنون در آمریکا است چند بار در کانالهای تلویزیونی اعلام کرده اند و خودشان به همراه حیدر رقابی در آن شب دیدارش با نامزدش یا بقول شما دلدار بوده است توده ایها هم اکنون نیز مرکز اشاعه شایعه وانحراف اذهان جامعه هستند گاهی نفعی از اینان به میهن نرسیده و نخواهد رسید

-- دارا ، Jan 16, 2009

جناب آقای خوشنام
در باره ی نوشتار جناب عالی که مثل همیشه شیرین و پر بار است باید عرض کنم که:
1- توده ایها شایعه یی پراکندند که این ترانه را سرهنگ سیامک مبشری پیش از مرگش برای دخترش ساخته و اصلا صحبتی از حیدر رقابی(هاله) نمی کردند. البته توجه نداشتند که پدر لب برلب دخترش نمی نهد!
2- رقابی، عضو احزاب پان ایرانیست نبود، اما با توجه به کارها و شعرهایش می توان اندیشه و آرمان او را در ردیف ناسیونالیستهاآورد. از شعارهای او در مبارزه با توده ایها این بوده است: مرگ حزب توده- توده ی ناستوده!
3- این شعر، برپایه ی آرمانهای شاعر نوشته شده و آتش افروختن در کوهستانها، اشاره به تیرگان است. بقیه را هم مربوط به کودتای 28 مرداد و سرخوردگیهای روشنفکران و مبارزان چپ و راست بیانگارید.
4- حیدر رقابی، در حالی که در برکلی استاد فلسفه بود، در سال 1348 مجموعه ی شعر خود را به نام شاعر شهر شما چاپ کردکه متأسفانه تجدید چاپ نشده و معلوم نیست شعرهای بعدی اورا چرا خانواده و دوستانش چاپ نمی کنند.

-- نصرالله رفعت رکنی ، Jan 16, 2009

آقای دارا! چرا اینقدر پرخاشگرانه اظهار نظر کرده اید؟ آیا لغات و جملات بهتری برای ابراز نظر نیافتید؟ آیا نمیشود هم مخالف بود و هم متین و منطقی؟
وفا- ایران

-- بدون نام ، Jan 16, 2009

سلام
سایت رادیو زمانه پیش تر به این موضوع پرداخته است که آدرسش ایت است:
http://www.radiozamaneh.com/music/2006/10/post_43.html
اما اصل مطلب از اینجاست:
http://www.parand.se/t-mara-bebeos.htm

-- - ، Jan 16, 2009

دوستان عزیز،مگر نمیشود که از اشعار زیبای سیاوش کسرایی لذت برد و توده ای نبود؟یا دوست داشتن صدای دل انگیز بانو مرضیه،تایید نظرات سیاسی اوست؟نباید گذاشت که این سرقتهای سیاسی ما را از تحسین هنر هنرمندان مان بی نصیب کند.من عاشق صدای مرضیه ام و نمیگذارم که خانم مریم رجوی او را از من بدزدند.باید مسایل را از هم جدا کرد.اگر اینگونه بنگرید، هم از شاملوی بزرگ قدر میدانیم و هم از شاهنامه و موسیقی سنتی لذت میبریم.

-- مرتضی ، Jan 16, 2009

من متاسفم برای کسانی که اعدام شدگان کودتای 28 مرداد را خائنان به وطن می نامند . بنده تنها مسئله ای که پیش تر شنیده بودم را مطرح کردم . فکر نمی کردم مبنایی برای تفسیرهای توهین آمیز شود.

-- امیر.ی ، Jan 17, 2009

هر چه بود اين آهنگ يك حماسه بود حال رقابي بود يا سيامك فرقي نميكنه همه ايراني بودند و آهنگ خيلي خاطره انگيز و جاوداني بود . البته من از گل نراقي آهنگ ستاره مرد را هم شنيده ام كه بر همين آهنگ ساخته شده

-- parviz ، Jan 17, 2009

حیدر رقابی سالها قبل به ایران بازگشته و فوت کرده.

-- امیر ، Jan 17, 2009

برام دعا کن عشق من...همین روزا بمیرم

آخه دارم از رفتنت ...بد جوری گر می گیرم

دعا کنم که این نفس...تموم شه تا سپیده

کسی نفهمه عاشقت...چی تا سحر کشیده

برام دعا کن عشق من...همین روزا بمیرم...*

-- sadaf ، Feb 3, 2009

اگر ترانه مرا ببوس مانده گار و محبوب در دل ایرانیان شده ، شایعه ارتباط آن با "افسران مزدور واکثرا خاین به میهن (به قول دارا ) باعث آن شده نه "این شعر، برپایه ی آرمانهای شاعر نوشته شده و آتش افروختن در کوهستانها، اشاره به تیرگان است (به قول نصرالله رفعت رکنی)

-- سیامک ، May 23, 2009

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)