رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۲۲ دی ۱۳۸۷
۳۰ سال پیش در چنین روزی

بختیار: به دولت من حداقل فرصت را بدهید

سعید بشیرتاش، ابراهیم نبوی

پنج‌شنبه بیست و یکم دی‌ماه ۱۳۵۷ برابر یازدهم ژانویه ۱۹۷۹ میلادی

بختیار: به دولت من حداقل فرصت را بدهید

شاپور بختیار امروز برنامه دولت خود را در مجلس اعلام کرد. وی پیش از اعلام برنامه و طی سخنانی گفت: «دولت اینجانب نتیجه مسلم انقلابی است که از دو سال پیش برای رفع تجاوزات مستمر و فجایع غیر قابل توصیف که در کشور متداول گردیده است. دولت اینجانب به اصول و اهداف جبهه ملی ایران همواره چشم دوخته و در راه تحقق آن‌ها کوشش خواهد نمود.»

وی افزود: «باید به دولتی که در شرایط بسیار دشوار کنونی و با کمال حسن نیت و با نهایت صمیمیت می‌خواهد بر طبق اصول و تعالیم عالیه اسلام و قانون اساسی و اعلامیه جهانی حقوق بشر کشور را به سوی یک رژیم مترقی و خالی از فساد و تباهی سوق دهد حداقل فرصت را داد.»

وی برنامه‌های دولت خود را در سه قسمت برنامه‌های فوری، سیاست داخلی و سیاست خارجی ارائه داد. رئوس برنامه‌های فوری دولت بختیار عبارت بود از:

انحلال ساواک و محاکمه سریع غارتگران و متجاوزان به حقوق ملت، آزادی و اعاده حیثیت کلیه زندانیان سیاسی و پرداخت غرامت به آن‌ها و نیز به خانواده‌های کشته‌شدگان، لغو تدریجی حکومت نظامی ضمن جلب همکاری مراجع تقلید این شهرها، پایان دادن به اعتصابات، ایجاد یک زمینه نزدیک همکاری بین دولت و عالم روحانیت، به طوری که آیات عظام ناظر بر اجرای درست امور باشند، ترمیم خرابی‌های اخیر کشور و به جریان انداختن امور روزمره و تولیدی کشور، برنامه‌ریزی برای برگزاری انتخابات آزاد در سطوح مختلف از انجمن روستا و شهر تا مجلسین شورا و سنا، اخراج کلیه کارمندان خارجی زائد، ایجاد امنیت اجتماعی در پناه قانون

چهار بند اول از رئوس سیاست داخلی دولت عبارت بود از:

ـ تأمین آزادی‌های فردی و اجتماعی یعنی آزادی عقیده، آزادی بیان، آزادی قلم در چهارچوب قانون اساسی کشور

ـ اعاده حیثیت قوه قضایی و تأمین استقلال آن

ـ عدم دخالت دولت در امور صنعت و تجارت مگر صنایع نفت و گازو اورانیوم و نیز به منظور برنامه‌ریزی، ارشاد، کنترل و حمایت موجه

ـ عدم تمرکز در کلیه امور کشوری و تجدید سازمان استانداری‌ها در جهت این برنامه


شاپور بختیار / عکس: اسناد انقلاب اسلامی

سالیوان: ایران پس از جمهوری اسلامی در جهت دموکراسی پیش خواهد رفت

سالیوان، سفیر آمریکا در ایران که از ابتدای روی کار آمدن دولت بختیار با دستورات دولت آمریکا در حمایت بی‌قید و شرط از دولت بختیار موافق نبود، به واشنگتن نوشت که بختیار را دون کیشوتی بیش نمی‌داند که پس از بازگشت آیت‌الله خمینی، سیل انقلاب، او و دولتش را با خود خواهد برد.

سالیوان می‌گوید: «از گفت و گوهای خود با شاه این‌طور استنباط کرده بودم که بختیار بیشتر نقش یک محلل را برای خروج قانونی شاه از کشور بازی می‌کند، اما از مذاکرات خود با بختیار در کمال شگفتی به این نتییجه رسیدم که او خود را چیز دیگری می‌پندارد.»

سالیوان همچنین با مأموریت ژنرال هایزر در انتقال وفاداری نیروهای مسلح از شاه به بختیار مخالفت می‌کند، زیرا این کار را موجب برخوردهای تخریبی بین نیروهای مسلح و انقلابیون می‌داند.

وی در گزارش خود به واشنگتن می‌نویسد این دقیقاً چیزی است که باید بتوانیم از آن اجتناب کنیم. این کار به تجزیه نیروهای مسلح و نهایتاً تجزیه ایران منجر می‌شود که دقیقاً مخالف منافع آمریکا است.

به نظر سالیوان، ایران پس از به قدرت رسیدن آیت‌الله خمینی و استقرار جمهوری اسلامی در جهت دموکراسی پیش خواهد رفت. در همین حال تلاش سالیوان برای خروج آمریکاییان از ایران همچنان ادامه دارد.

به گفته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، از دو ماه پیش تاکنون سی هزار آمریکایی ایران را ترک کرده‌اند و دوازده هزار تن دیگر از آنان نیز تا چند روز دیگر از ایران عزیمت خواهند کرد.

ویلیام سولیوان، آخرین سفیر آمریکا از سال ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۷ بر سر کار بود و پس از رفتن از ایران خاطرات خود را به عنوان «مأموریت در ایران» منتشر کرد.


سید مهدی هاشمی / عکس: اسناد انقلاب اسلامی

سید مهدی هاشمی: قتل شمس‌آبادی توطئه ساواک علیه مبارزین بود

روزنامه اطلاعات با درج تیتر بالا و چاپ عکسی از سید مهدی هاشمی، نامه وی خطاب به آیت‌الله خمینی را در شماره امروز خود آورده است.

سید مهدی هاشمی که به همراه عده‌ای دیگر به اتهام قتل حجت‌الاسلام شمس‌آبادی توسط مأموران امنیتی به زندان افتاده بود در طی نامه‌ای به آیت‌الله خمینی این کار را توطئه ساواک دانسته و نوشت:

«مقامات امنیتی در ایران که نقش اول را در این توطئه دارند پس از واقع شدن در تنگنای شناخت انقلابی گروه‌ها و استقبالی که قشرهای مختلف روستایی و کارگری از آن نشان دادند تصمیم گرفته با ایجاد صحنه قتل مشارالیه، عناصر مجاهد و رزمجو را به دام اندازند.»

وی افزود: «واکنش دیوانه‌وار سازمان امنیت ایران در این ماجرا موجب گشت شش نفر و از جمله نویسنده را به اعدام، یک نفر را به پانزده سال و هفت نفر هر کدام را به هشت سال زندان محکوم نمایند. اتهامات یاد شده با اعترافات تحمیلی در ساواک شکل گرفت و در چارجوب یک دادگاه فرمایشی به تصویب قانونی رسید. در حالی که جرم ما برقرار ساختن ارتباط روحی و فکری با انقلاب آزادی‌بخش امت اسلام بوده است.»

این نامه در آستانه نقض احکام صادره در دادگاه دیوانعالی کشور و تجدید محاکمه وی نوشته شده است و در آن هیأت حاکمه کشور را افرادی با مغزهای الکلی و معتاد و حلقوم‌های ناپاک میراث خوران استعمار نامیده است.

۶۵ زندانی سیاسی از جمله عده‌ای از مجاهدین خلق و فداییان آزاد شدند

به دستور وزیر داد گستری، ۶۵ تن از زندانیان سیاسی از جمله چند تن اعضای سازمان مجاهدین خلق و سازمان فداییان خلق ایران که در عملیات مسلحانه و قتل افراد دست داشته‌اند از زندان آزاد شدند.

این افراد از ساعت‌های بامدادی امروز تا ساعت هفت بعد از ظهر، دسته دسته از زندان قصر آزاد شدند. گروهی از خانواده‌های زندانیان سیاسی به همراه چند خبرنگار در برابر درب ورودی زندان قصر گرد هم آمده و از عزیزان خود استقبال کردند.

پلاکارد مخصوص سازمان مجاهدین خلق در میان جمعیت دیده می‌شد. جمعیت استقبال کننده با آزادی هر زندانی شعارهای «درود بر خمینی ـ سلام بر مجاهد» و «فدایی، فدایی، سرچشمه رهایی» سر می‌داد.

اگر چه دستور آزادی به‌آذین، محمود اعتمادزاده، نیز توسط شاپور بختیار داده شده است اما وی امروز آزاد نشد. به‌آذین، دبیر کانون نویسندگان و دبیر اتحاد دموکراتیک مردم ایران است که به اتهام ارتباط مخفیانه با سفارت شوروی چندی پیش دستگیر شده بود.

سازمان چریک‌های فدایی خلق، مسئولیت سه عملیات مسلحانه را به عهده گرفت

سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران، مسئولیت سه حمله مسلحانه در شهر تهران را به عهده گرفت. این حملات مسلحانه که در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه رخ داد تعدادی کشته به جای گذاشته است.

این سازمان مسلح زیر زمینی اعلام کرد که حمله به پارکینگ نظامی در خیابان آیزنهاور در روز دوشنبه توسط اعضای این سازمان انجام گرفت. شاهدان عینی گفتند پس از انفجار مهیبی که در این پارکینگ شنیده شد تیراندازی‌هایی در این پارکینگ صورت گرفت.

در بیانیه‌ای که از سوی این سازمان انتشار یافته آمده است که دو حمله دیگر به دو ستاد حکومت نظامی یکی در شهباز جنوبی و دیگری در دانشگاه تهران صورت گرفته است.

این حملات در حالی صورت می‌گیرد که در روزهای اخیر اعضای این سازمان که به جرم شرکت در عملیات مسلحانه زندانی بوده‌اند مورد عفو قرار گرفته و آزاد شدند.

دوشنبه شب پیش نیز نزدیک به دویست افغانی مسلح در میان تظاهرکنندگان در خیابان بوذرجمهری بازداشت شدند. شاپور بختیار اعلام کرده بود که تحقیقات اولیه نشان داده است این عده همه کمونیست و به طور مخفی و با تجهیزات کامل به ایران آمده‌اند.


عکس: اسناد انقلاب اسلامی

خسرو اقبال با آیت‌الله خمینی ملاقات کرد

خسرو اقبال در پاریس با آیت‌الله خمینی ملاقات کرد. پرویز راجی در خاطراتش نوشت: «خسرو اقبال از پاریس تلفن کرد. امشب به دیدار خمینی می‌رود. خیال دارد به او بگوید ظاهراً از آنچه در ایران می‌گذرد بی‌خبر است. خطر تجزیه و تلاشی ایران کاملاً روشن است، و امتناع از کنار آمدن با دولت، حتی پس از رفتن شاه، ایران را به دامن کمونیسم می‌کشاند. به خمینی تأکید خواهد کرد برخلاف کسانی که اینک دور و بر او را گرفته‌اند، وی چیزی برای خود نمی‌خواهد و یگانه امید و آرزویش پایدار ماندن کشور ایران است. پرسیدم: احتمال موفقیت خود را چقدر می‌دانی؟ گفت: سی درصد، شاید هم کمتر.»

راجی در ادامه نوشته است: «دکتر فلاح تلفن زد و گفت با خسرو اقبال در پاریس صحبت کرده است. خسرو از افکار و موضع‌گیری خمینی چنان به وحشت و هراس افتاده که خیال دارد به تهران برگردد و شاه را متقاعد کند دست کم یکی دو ماه دیگر بماند تا بلکه راه حل عملی و عاقلانه‌ای برای جانشینی پیدا شود.»

سفیر ایران در لندن در ادامه‌ی خاطراتش می‌نویسد: «فلاح عقیده مرا درباره یکی دو ماه دیگر ماندن اعلی‌حضرت پرسید. گفتم راستش را بخواهید فکر نمی‌کنم وجهه شاه را دیگر بتوان نجات داد و من شخصاً ترجیح می‌دهم به خاطر بقای سلطنت هم شده برود. توصیه من به خسرو این است که از شریعتمداری بخواهد از خمینی جدا شود و مردم را به خودداری و اعتدال و سازگاری دعوت کند. اندکی بعد خسرو خودش تلفن کرد. گفت: مثل این بود که با دیوار حرف می‌زدم. من نیم ساعت صحبت کردم و او بربر نگاهم کرد.»

خسرو اقبال از روزنامه‌نگاران معتبر و یکی از مهم‌ترین بنیانگذاران روزنامه‌نگاری ایران در دهه بیست بود، او موسس شیوه‌ای است که بعدها به عنوان «روزنامه زنجیره‌ای» مطرح شد.

اقبال که از خانواده معروف اقبال و برادر منوچهر اقبال بود، از سال ۱۳۳۰ به کلی از سیاست کناره‌گیری کرد و برای زندگی از ایران بیرون رفت. او در سال ۱۳۵۷ در نوفل لوشاتو با آیت‌الله خمینی ملاقات کرد. خسرو اقبال در دوم تیر ۱۳۸۶ در آمریکا درگذشت.

Share/Save/Bookmark