رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۳۰ دی ۱۳۸۷
۳۰ سال پیش در چنین روزی

پیام تاریخی بختیار: ایران در خطر است

سعید بشیرتاش، ابراهیم نبوی

چهارشنبه بیست و هفتم دی‌ماه ۱۳۵۷ برابر هفدهم ژانویه ۱۹۷۹ میلادی

پیام تاریخی بختیار به ملت ایران: ایران در خطر است

شاپور بختیار، نخست وزیر پس از عزیمت شاه به خارج و ورود به نخست وزیری طی پیامی خطاب به «هم‌میهنان عزیز» گفت:

«همان‌طوری که در برنامه دولت به طور مشروح بیان داشتم اینجانب در بحرانی‌ترین دقایق حیات کشور قبول مسئولیت اداره آن را نمودم و بر‌عکس دولت‌های پیشین، محور فعالیت خود را بر اساس حکومتی دموکراتیک که در آن کلیه افراد کشور آزادانه بتوانند ابراز عقیده نموده و در امور مربوط به خود و هم‌میهنشان فعالیت داشته باشند استوار نمودم. تمام حقوق و سنت‌های بر باد رفته مشروطیت را زنده کردم و در مدت ده روز زمامداری با وجود شرایط بسیار دشوار، آنچه را مترقی‌ترین احزاب سیاسی می‌توانند ارائه دهند من توانستم به ملت ایران تقدیم نمایم.»

بختیار در ادامه افزود: «آنچه را باید به عرضتان برسانم آن است که ملت ایران در یک پرتگاه بود و نبود قرار گرفته و نتیجه ۲۵ سال اختناق و فساد، خشم شما هم‌میهنان عزیز را برانگیخته است. در این ساعات سرنوشت‌ساز باید با منطق و خونسردی به آینده کشور، که آینده خودتان است، توجه کنید و کینه‌توزی و خودخواهی را کنار بگذارید. وقت آن است که ملت ایران ثابت کند استحقاق آزادی و دموکراسی را دارد. وقت آن است که ما به جهانیان بفهمانیم که کشور ما می‌تواند یک کشور آزاد، مستقل و دموکرات باشد.»

شاپور بختیار در ادامه‌ی پیامش گفت: «ما نباید به حقوق مردمی که با ما اختلاف عقیده و اختلاف سلیقه دارند تجاوز نماییم. ما نباید کاری انجام دهیم که افراد این آب و خاک در مقابل یکدیگر قرار گیرند. ما نباید کاری بکنیم که خدای نخواسته زمزمه‌های شومی از بعضی از نقاط کشور به گوش برسد. من به اتکای قانون و به عنوان یک نخست وزیر مسئول از تمام اختیارات و امکانات خود برای جلوگیری از هرج و مرج و تجاوز به حقوق مردم عمل خواهم کرد.»

در ادامه‌ی پیام نخست وزیر ایران آمده است: «در عین حال که به شما اطمینان می‌دهم در اسرع وقت متجاوزین به حقوق ملت مجازات خواهند شد، از شما می‌خواهم همان‌طور که آیات عظام انتقام شخصی و تخریب را محکوم نموده‌اند، شما نیز به عنوان ایرانیانی پاک‌نهاد و روشن‌دل گوش به تحریکات عناصر مشکوک و غیر مسئول فرا ندهید و همواره به فکر آینده خود و فرزندان خود باشید. بسیار طبیعی به نظر می‌رسد که تحویل یک جامعه با نظام استبدادی به یک جامعه مترقی و دموکرات، بدون برخورد میسر نخواهد بود ولی ما به اندازه کافی قربانی داده‌ایم...»

وی در پایان پیام خود با تأکید این‌که ایران را در خطر می‌بیند، گفت: «من در انجام وظایف نخست وزیری که ثبات و موجودیت کشور را تضمین می‌نماید لحظه‌ای به خود تردید راه نخواهم داد. من به عنوان یک ایرانی مبارز که وطن خود را در خطر یافته قبول مسئولیت نمودم. باشد که دعای خیر شما و گذشت زمان مرا از بوته امتحان روسفید و سربلند بیرون آورد.»


بختیار به ارتش: جز برای دفاع از خود تیراندازی نکنید

در حالی که تیمسار قره‌باغی و دیگر فرماندهان نظامی در شورای امنیت ملی ضمن ابراز نگرانی از اوضاع خواستار برخورد جدی‌تری با انقلابیون بودند، شاپور بختیار به نیروهای مسلح کشور دستور داد، به روی هیچ‌کس تیراندازی نکنید مگر در دو مورد:

اول این‌که «اگر به سوی شما یا مواضع حساس مانند کلانتری، ژاندارمری، پادگان و غیره... تیراندازی شود.» و دوم این‌که «پرچمی جز پرچم ایران در محلی به اهتزاز در‌آید.»


آیت‌الله شریعتمداری

آیت‌الله شریعتمداری: نمی‌توان بدون اجازه مراجع تقلید افراد را مجازات کرد

آیت‌الله شریعتمداری با صدور اطلاعیه‌ای به تاریخ ۲۵ دی‌ که در نشریات ۲۷ دی به چاپ رسید، اعلام کرد بدون اجازه حکام شرع و مراجع تقلید، هیچ‌کس نمی‌تواند در مجازات مردم اقدام کند. وی در این اطلاعیه صحبتی از نقش دادگستری کشور در امور قضا نکرده است. در این اعلامیه آمده است:

«در این موقع حساس که موج خروشان آزادی‌خواهی و استقلال و رهایی از نظام طاغوتی و استبداد به اوج خود رسیده و جامعه مسلمان ایران یکپارچه به سوی برقراری حکومت عدل و نظام عادلانه اسلام پیش می‌رود یاد‌آوری نکاتی چند به عموم مسلمانان ضروری می‌نماید.
شنیده می شود که دست‌هایی مرموز در صدد بر‌آمده‌اند که جوانان غیور مسلمان ما را به انتقام‌جویی از افرادی وادارند که به آنان اسم سازمانی و یا اعوان و انصار ظلمه داده‌اند و از این طرق مردم را تحریک به آتش زدن منازل و حتا کشتن چنین اشخاصی و چه بسا زنان و کودکان بی‌گناهی می‌نمایند.»

در ادامه‌ی این اعلامیه آمده است: «عموم مردم مسلمان باید بدانند که در مسیر نهضت اسلامی تمام اعمال و کردار انقلابی باید مطابق موازین شرع و قانون حق بوده و هیچ‌کس نمی‌تواند بدون اجازه حکام شرع و مراجع تقلید مستقیمن در تنبیه و مجازات افراد اقدام نماید.»

در پایان اعلامیه می‌خوانیم: «البته حساب کسانی که سالیان دراز بر مردم مظلوم و دربند کشیده ما تعدی و ظلم روا داشته از دیگران جداست و مسلمن باید به مراجع تقلید معرفی شوند تا ترتیب مجازات و عقوبتشان داده شود. این‌که تأکید می‌کنیم که باید حاکم شرع دستور مجازات خاطیان و جنایتکاران را بدهد بدین علت است که خدای ناکرده در اثر عدم تشخیص گناه و میزان عقوبت، کمترین بی‌عدالتی و ظلم حتا در مورد دشمنان ما نیز صورت نگیرد.»

در هفته گذشته به علت قتل‌های زیادی که انقلابیون از افراد منتسب به ساواک یا نیروهای مسلح و خانواده‌های آن‌ها کردند، آیات عظام خمینی، مرعشی، گلپایگانی، روحانی، طالقانی و دیگران با صدور اطلاعیه‌هایی مردم را به آرامش و خودداری از انتقام‌جویی دعوت کردند.


آیت‌الله خمینی

آیت‌الله خمینی رفتن شاه را به مردم تبریک گفت

به نوشته هفته‌نامه ایرانشهر، آیت‌الله خمینی به محض پخش خبر خروج شاه از ایران طی یک مصاحبه مطبوعاتی، از رفتن شاه به عنوان یک پیروزی مقدماتی نام برد و آن را به «ملت قهرمان ایران» تبریک گفت.

آیت‌الله ضمن صدور اطلاعیه‌ای که امروز منتشر شد، سلطنت پهلوی را با خروج شاه «پایان یافته» اعلام کرد و از نظامیان خواست از حمایت «شاه مخلوع» دست بردارند. آیت‌الله خمینی در اطلاعیه خود بر موارد زیر تأکید کرد:

۱. از قرار اطلاع مأمورین دولت شاه شب‌ها گندم انبارها و سیلوها را با کامیون‌ها می‌برند و می‌خواهند قحطی مصنوعی به وجود آورند. وظیفه حتمی مردم تهران و شهرستان‌ها است که از این عمل شدیداً جلوگیری کنند و عده‌ای از معتمدین را به نظارت بگمارند که این عمل غیرانسانی دولت را خنثی کند. غفلت از این امر مسئولیت شرعی دارد.

۲. از قرار مسموع دولت آمریکا در صدد است که اسلحه و مهماتی را که در ایران است و در مقابل نفت به مردم ایران تحمیل کرده است یا به سرقت ببرد اگر تا کنون نبرده باشد، چنان‌چه بعضی خبرنگاران پافشاری کرده‌اند، و یا منفجر کنند.

بر افسران و درجه‌داران ارتش و سایر نیروهای سه‌گانه است که از آن جلوگیری کنند و بر ملت است که با ارتش در این امر همکاری کنند و نگذارند بیش از این مال ملت را نابود و یا چپاول کنند. افسران محترم بدانند که مسامحه در این امر جنایت به کشور و اسلام است.

۳. کشاورزان محترم همت کنند و از اقدام برای کشت خصوصاً دیمی غفلت نکنند، ممکن است مفسدین قحطی مصنوعی ایجاد کرده و کشور را در مضیقه قرار دهند.

۴. بانک‌های اسلامی به کشاورزان به منظور ادامه کشاورزی قرض‌الحسنه بدهند و مسلمانان در این امر حیاتی با این بانک‌ها تشریک مساعی نمایند تا جلوی توطئه شیطانی گرفته شود.

۵. به جمیع بانک‌های خارج از کشور اعلام می‌شود که سپرده‌های شاه و بستگان او و سایر دزدان اموال ملت محروم که صورت بعضی از آنان تهیه شده است، از آن ملت است که اینان اختلاس نموده از کشور خارج کرده‌اند. بانک‌ها این وجوه سپرده شده را نباید به آنان تحویل دهند که به زودی مقامات صالحه علیه آنان اقامه دعوی خواهند کرد.

۶. به وکلای غیرقانونی مجلسین اخطار می‌شود که از رفتن به مجلسین احتراز کنند و در صورت تخلف مورد مواخذه ملت شریف قرار خواهند گرفت.

۷. از دانشگاهیان محترم انتظار دارم اکنون که دانشگاه‌ها این دژهای مبارزات دانشجویان فداکار را باز کرده و به شعارهای ضد رژیم فاسد و تظاهرات علیه دولت غاصب شاه و علیه شورای غیرقانونی سلطنتی ادامه دهند و استادانی را که با دستگاه ظلم و اختناق رابطه دارند یا طرفدار رژیم فاسد هستند نیز نپذیرند و آنان را به جرم ضربه به حیثیت دانشگاه و دانشجو به دانشگاه‌ها راه ندهند.

۸. به کسانی که در شورای سلطنتی غیرقانونی به عنوان عضویت داخل شده‌اند اخطار می‌کنم که این عمل غیرقانونی و دخالت آنان در مقدرات کشور جرم است و بی‌درنگ از این شورا کناره‌گیری کنند. در صورت تخلف مسئول پیشامدها هستند.

۹. اعضای شورای انقلاب اسلامی در داخل کشور هستند و به زودی معرفی خواهند شد.


علی‌رضا نوری‌زاده در کنار اسماعیل نوری‌علا

دیشب که شهر‌ها همه گل بود...

امروز روزنامه اطلاعات ۲۷ دی‌ماه ۱۳۵۷ شعری از علیرضا نوری‌زاده، نویسنده و روزنامه‌نگار معتبر ایرانی را منتشر کرد. در این شعر که به مناسبت رفتن شاه منتشر شده است، شاعر احساس‌های خود را به کلمه آورده است:

دیشب
وقتی چراغ‌ها همه روشن شد
من چشم‌های سبز کبودت را
از پشت خواب خونی شهرم
دیدم

وقتی تو بی‌دریغ
از شهر ما گذشتی و رفتی
ما بردگان ننگ و جنون بودیم
حتی برای تو
ما اشک‌های خود را پنهان کردیم
دیشب ولی
در کوچه‌ها تمام صداها
سرشار از سرود تو می‌شد
ـ گل‌های سرخ پرپرمان را ای واژه‌های شاعر تاریخ
از نو کفن کنید ـ
آن‌ها میان باد نشستند
آن‌ها به دست باد شکستند
دیشب
وقتی که شهر
شیرین شد
و کوچه‌ها، تمامی آن کوچه‌های خون
گل داد
نور داد
بر بام شهر
تو ایستاده بودی
و با صدای عاشق و سرشارت
افسانه‌های گمشده را می‌خواندی
دیگر کسی تصویر مهربانت را در پشت ترس و بهتش
پنهان نمی‌کند
مردم شکوهمند ترنم
از رستن و رهایی و فریادند
و درنگاه شهر
آن چشم‌های سبز گذر دارد ـ
اینک تمام مردم شهرت
پیروز و سربلند و «مجاهد»
اینک تمام مردم شهرت
سرشار و پرغرور و «فدایی»
در دست‌هایمان
در حرف‌هایمان
در شعر‌هایمان
حتی در روزنامه‌هامان
چیزی شکفته است
چیزی چنان تو زیبا
خونین ولی معطر
چیزی شکفته است
و در میان این‌که آواز
می‌بینم
«دامون» و «عاطفه»
چشم انتظار آمدنت
بر جاده‌های شرق اساطیری
ایستاده‌اند
دیشب
وقتی چراغ‌ها همه روشن شد
من چشم‌های سبز کبودت را
دیدم

تهران سه‌شنبه شب، ۲۶ دی‌ماه


علی‌رضا نوری‌زاده، روزنامه‌نگار

شعر علیرضا نوری‌زاده در روزنامه اطلاعات در صفحه‌ای با تصاویر مجسمه در حال سقوط شاه، تظاهرات مردم، تصویری از جوانی که عکس آیت‌الله خمینی را به دست گرفته است منتشر شد.

علیرضا نوری‌زاده پس از انقلاب، مدتی به کار روزنامه‌نگاری پرداخت و آن‌گاه به دلیل بحران سیاسی دهه شصت از کشور خارج شد و به لندن رفت و در حال حاضر حدود سی سال است در آنجا زندگی می‌کند و به روزنامه‌نگاری ادامه می‌دهد.

Share/Save/Bookmark

نظرهای خوانندگان

hehehe.... yani hatta Alireza Noorizaadeh ham Gool khorde! haalaa mishine jolo TV o hey NAZAR mide o TAHLIL mikone !!:))... vaay be pedaraane maa ke cheshmeshun be hamchin " Roshanfekraani" bud.... mesle Noorizaadeh , mesle Shaamloo ,... vaay bar maa

-- MAN ، Jan 17, 2009 در ساعت 12:00 PM

با سلام و خسته نباشید.
متن بسیار پر محتوایی بود من قبلا این مطالب را در هفته نامه ای که دکتر نوری زاده در اوایل انقلاب منتشر میکرد خوانده ام البته مجله را یکی از دوستان با سلیقه در ان زمان جمع آوری و نگه داشته بود که برای من خیلی جالب بود وشخصیتهای بزرگی با قلمهای توانای خود در حال اباد کردن مزرعه ی آزادی قلم بودند وشرافت خود را به پول نفروختند مقالات آقای داریوش نظری و دکتر نوری زاده واقعا بعد از 30سال برای من چنان جذاب بود که آنها را بار ها خوانده ام وبعضی از متنهای آن را حفظ کرده ام و شعر زیبای مولانا در بالای یکی از مقالات آقای نظری گویا در آنزمان تحدیدش کرده بودند میدرخشید که میگوید البته این مجله که ایران فردا نام داشته در سال 58 به مدت 28 هفته به چاپ رسیده بود در پایان از زحمات جناب استاد عزیز طنز پرداز بزرگ ونویسنده توانای کشور جناب آقای نبوی کمال تشکر را داریم که این روز شمار را با قلم توانای خود برای نسل جدید که ما باشیم مینگارند . زنده و پاینده باشید .بهروز .ب

-- بهروز ، Jan 17, 2009 در ساعت 12:00 PM

ای کاش پیام تاریخی دکتر بختیار به ملت ایران را بدقت گوش و اجرا میکردیم و بدنبال یک مشت روشنفکر و شاعر و نویسنده و خبرنگار انقلاب زده نمی افتادیم تا ملت ایران ثابت کند استحقاق آزادی و دموکراسی را دارد. بعلاوه نه ٨ سال جنگ و یک میلیون کشته و مجروح ومعلول و ٣٠ سال عقب افتادگی و ٥ میلیون آواره و دور از کشور هم نداشتیم.
روح آن بزرگ مرد ایران زمین شادو یادش گرامی باد

دوست عزیز
مشکل فقط روشنفکر و شاعر و نویسنده نبود، سیاستمداران، اپوزیسیون، روحانیون، انقلابیون دانشجویان و بخصوص طبقه متوسط و عامه مردم هم همین بودند. کاش مشکل فقط همین بود که خیالمان راحت بود
ابراهیم نبوی .

-- امید ، Jan 17, 2009 در ساعت 12:00 PM

به قول یکی از نزدیکان آقای نوری زاده هم امام را در ماه دید!

-- بدون نام ، Jan 17, 2009 در ساعت 12:00 PM

Jenab Man, man harcheghadr fekr kardam rabte zendeyad Shamlu ro ba in jaryan peyda nakardam..

-- B ، Jan 18, 2009 در ساعت 12:00 PM

حیف و صد حیف که بزرگترین فرصت تاریخی بعد از نخست وزیری مصدق نصیب ما ایرانی ها شد و قدر بختیار را ندانستیم. میتوانستیم با فرصتی که بختیار بعنوان یک نخست وزیر روشن فکر و دموکرات در اختیار جامعه ایرانی میگذاشت مشروطه را دوباره زنده میکردیم و انقلاب نمیشد. حداقل این بود که هشت سال جنگ نداشتیم، تسخیر لانه جاسوسی نداشتیم، ماجرای طبس نداشتیم، کشورمان سالها به عقب بازنمی گشت، قتلهای زنجیره ای نداشتیم، نقشه فتح جهان و مدیریت جهان و از همه مهمتر کسی مثل احمدی نژاد را نداشتیم، کاش هواپیمای خمینی همان بالا توسط نیروی هوایی منهدم میشد. واقعا استاد فرصت سوزی هستیم ما ایرانیان، کاملا احساسی تصمیم میگیریم و برای تصمیم غلطمان سالها هزینه میکنیم و باز هم با همان احساس حماقت از عملکرد بدمان دفاع بدتری میکنیم.
روح بختیار شاد باد

-- آزیتا رضوی ، Jan 18, 2009 در ساعت 12:00 PM

این دلیل نمی شود چون ما با حکومت ایران مشکل داریم از بختیار حمایت کنیم این مشکل اساسی بسیاری از ماست که برای برون رفت از بک چاله راهی جز چاه پیدا نمی کنیم

-- بردیا ، Jan 19, 2009 در ساعت 12:00 PM

با کمال تاسف استبداد 25 ساله ما را از قانون و حاکمیت ملی دور کرده بود و بی اطلاعی فعالین سیاسی از حقوق اساسی ملت مندرج در قانون اساسی مشروطیت آنها را از یک استبداد به استبدادی مهیبتر سوق داد. در حال حاضر همان فعالین اشتباه گذشته را تکرار میکنند و از چپ به راست میزنند و سیاست بازی میکنند. علیرعم سی سال تجربه سخت برای یکایک هموطنان هنوز دزک اینکه سند تاریخی معتبر مشروطیت و استنتاج از آن برای نصب مجلس موسسان مردم و استقرار حاکمیت ملی سخت میباشد. یختیار روح ادامه ان میباشد. درود به روان او

-- آفاق ، Jan 19, 2009 در ساعت 12:00 PM