قانون منع حجاب؟

ترجمه‌ی ونداد زمانی

ما ایرانیان در 80 سال گذشته شاهد عملی شدن دو شیوه‌ی برخورد کاملاً متضاد با حجاب مذهبی زنان در کشور خود بودیم. مردم ایران هم شاهد فرمان ملوکانه‌ی «کشف حجاب» رضا شاه بودند که به همیاری باتوم پلیس بی‌سواد و دوره‌ندیده و احتمالاً به نیت خیرخواهانه‌ی استبداد سلطنتی بر جامعه‌ی ایرانی و بویژه زنان تحمیل گردید، و هم ناظر فرمان فقیهانه‌ی «حجاب اجباری» خمینی و نیت خداپسندانه‌ی استبداد مذهبی که به همت چماقداران در دوران معاصر بر ملت ایران تحمیل شده است.

در این شماره مروری داریم بر دیدگاه‌های خانم یاسمین الیبهایی- براون، روزنامه‌نگار هندی- افریقایی انگلیس، و نویسنده‌ی نشریات معتبر جهان.

بله باید این سمبل ظلم به زنان مسلمان را به زباله‌دان تاریخ انداخت. قانون «منع حجاب کامل» به زودی در بسیاری از ممالک اروپایی نیز به تصویب خواهد رسید. طبق آمار موسسه‌ی نظر سنجی «پی. ای . دبلیو» 62 درصد مردم انگلیس موافق اجرای این قانون در انگلیس هستند. در مقابل اکثریت فوق، مسلمانان تندرو وهابی، دست راستی‌های آزادی‌خواه، چپی‌های ضد نژادپرستی و صد البته طرفداران بازمانده از عصر روشنگری که غم اصلی‌شان آزادی است، مجموعه‌ی غیر متحد و حتی متضادی از مخالفان قانون فوق را تشکیل می‌دهند.

به نظر من اکثر مخالفانی که نگرانی اصلی‌شان به زیر سوال رفتن و خدشه‌دار شدن آزادی است توانایی آن را ندارند که از حریم سیاه و سفید دیدن دنیا عبور کنند. متفکران لیبرال با تکیه‌ی مطیعانه به نقل قول پیغمبران‌ عصر روشنگری نظیر وولتر و جان لاک از خود رفتاری را بروز می‌دهند که مشابه آن را فقط در مذهبیون می‌توان سراغ گرفت.

من یک‌بار تلاش کردم حجاب سراسری که حتی چشمانم نیز از دید اغیار پنهان شده‌ بود را بپوشم ولی متأسفانه بعد از دو ساعت چنان احساس کری و کوری و بی‌حسی به من دست داد که نتوانستم بیشتر از آن بی‌حرمتی و احساس محو شدن را تحمل کنم. لیبرال‌ها که بر طبل آزادی انتخاب می‌کوبند، بدون شک نمی‌توانند ساکت بنشینند و ناظر جمعی از زنان جوان باشند که تصمیم گرفته‌اند از دره‌ای بلند خود را پرت کنند.

بی‌تردید همین لیبرال‌هایی که آزادی انتخاب را شرط اصلی برای پایبندی به مسائل اخلاقی و اعتقادی نظیر حجاب می‌دانند، لازم نمی‌بینند که به انتخاب والدین مسیحی افراطی که اجازه‌ی استفاده از داروها و جراحی و انتقال خون را به فرزندان مریض خود نمی‌دهند وقعی بگذارند. آنها فرمان دادگاه را بدون اجازه‌ی والدین خرافاتی می‌پذیرند و بچه‌های بیچاره را از مرگ نجات می‌دهند.

به گفته‌ی خود وولتر که مدتی در بریتانیا اقامت داشته است، مردم ما و اشرافیت ما از بقیه‌ی اروپا آزادمنش‌تر بودند. جای آن دارد که بپرسیم چه به روز آزادمنشی منطقی ما آمده است که نمی‌توانیم تصمیم درست را تشخیص دهیم؟ بویژه آنکه در همین برهه‌ی شدیداً سیاسی و بعد از تلفات مرگباری که در داخل انگلیس از مسلمانان طرفدار ترور و خشونت بر مردم انگلیس تحمیل شده است، عملاً شاهد آن هستیم که زندگی مسلمانان و عزت و احترام و شانس زندگی، حقوق و موقعیت‌شان خیلی بیشتر از مسلمانان سایر کشورهای اروپایی است.

به نظر می‌رسد اگر برای حل مشکلات بسیار پیچیده‌ی بشری که ریشه‌های بسیار کهنی در ذات بشر دارد فقط از پایبندی به حق انتخاب، آن هم بدون در نظر گرفتن شرایط، دفاع شود نتیجه‌ای جز تراژدی در بر نخواهد داشت. برای لیبرال‌های انگلیس مثل روز روشن است که بچه‌ی مریض یک مسیحی مخالف دانش و دارو حق انتخاب ندارد حتی اگر خودش نیز آن را بر زبان بیاورد، ولی این اعتبار و انتخاب را برای دختر 11 ساله مسلمان قائل می‌شوند تا بر درستی انتخابش برای داشتن حجاب اصرار ورزند.

ماجرای حجابی که وهابی‌ها تبلیغ می‌کنند فقط یک نوع محدود از تنوع بیشمار تمدن‌های اسلامی است که سعی دارد به کمک پول نفت و زور آن را بر سراسر جهان اسلام تحمیل کند. ماجرای حجاب سراسر پوشیده، آن گونه که چپی‌های ما اصرار دارند، یک ماجرا و مشکل نژادپرستانه‌ی ساخته‌ی دست‌راستی‌ها نیست. گواه قطعی برای این ادعا همان بس که اغلب سیاستمداران دست‌راستی محافظه‌کار انگلیس از حق انتخاب حجاب سراسری حمایت می‌کنند. دوستان چپ عزیز چرا نمی‌خواهند به بربریت این نحله‌ی ارتجاعی اسلامی که شدیداً ضد بشری است چشم انتقادی بدوزند؟

قانون قبلی فرانسوی‌ها در مورد برداشتن روسری در مدارس باعث شده است که فرانسویان آفریقایی‌الاصل و مسلمان به انتخاب سنتی خود با دقت و ظرافت بیشتری بیندیشند و بر اساس شرایط جدید تصمیم جدیدتری را اتخاذ کنند. شواهد حاکی از آن است که اغلب زنان و دختران جوان از قانون تبعیت می‌کنند و مخالفت قابل ملاحظه‌ای نیز دیده نشده است.

زنان مسلمان مدرن با ناگواری تمام شاهد تبلیغات وسیع و سازمان‌یافته و پرهزینه‌ی مسلمانان تندرو هستند که از حربه‌ی انتخاب آزاد و پشتوانه‌‌ی حمایت چپی‌ها و لیبرال‌ها استفاده‌ می‌کنند تا هم انتخاب را و هم آزادی را از دختران و زنان مسلمان انگلیس سلب کنند.

بی‌تردید بسیاری از مسلمانان به دلایل اقتصادی به اروپا آمده‌اند ولی بسیاری نیز از ترس جان، تبعیض جنسی و نژادی، نبود آزادی‌ و حقوق اولیه‌ی بشر از دست حکومت‌های مستبد اسلامی گریخته‌اند و به شرایط کمابیش انسانی‌تر غرب پناه آورده‌اند. قانون منع حجاب کامل ممکن است که اسلحه‌ی خشنی برای کنترل سنت‌های خشن باشد ولی در شرایطی کنونی تصمیمی ضروری است.

Should Britain ban the burqa? Yasmin Alibhai-Brown and Kenan Malik debate whether the UK should follow the French?

Visit her website.