Jun 2010


بررسی کتاب «گوبسک ربا خوار»، نوشته‌ی بالزاک
هجویه‌ای علیه پول

فرشاد سروش: «گوبسک باخوار» هم یکی دیگر از نوشته‌های بالزاک است که به فارسی برگردان و چاپ شده است. این کتاب، به رغم آن‌که کارهای اولیه‌ی نویسنده است و حجم زیادی نیز ندارد، رمانی ا‌ست قابل توجه و خواندنی. بالزاک «گوبسک رباخوار» را حول و حوش سال ۱۸۳۰ نوشته و دوزاده سال بعد نسخه‌ی پیراسته و نهایی‌اش را منتشر کرده است.



معرفی «پرنده کوچولو، نه پرنده بود! نه کوچولو» غزلیات پست مدرن سید مهدی موسوی
«دلی که زندگی‌اش درد می‌کند»

مصطفی رضیئی: در فضایی که بحث جدی مرگ یا زنده بودن غزل در وب‌سایت‌های خبری در جریان است (آخرین نمونه‌‌اش نامه‌ی عباس صفاری درباره‌ی بحث مرگ غزل که ضیاء موحد آن را آغاز کرد) غزل هنوز در میان شاعرانی نفس می‌کشد، که در بهترین حالت، کتاب‌های‌شان را بعد از حذفیات فراوان به چاپ می‌رسانند، و بعد کتاب‌شان از بازار حذف می‌شود. وقتی غزل امروز را با حکم‌های توقیف به کناری می‌رانند، چرا نباید از مرگ آن سخن گفت؟



نگاهی به رمان معرکه، نوشته‌ی لویی فردینان سلین
تابلویی زیبا از زشتی جنگ

فرشاد سروش: «مهدی سحابی» آستین بالا زده بود تا یکی از مهم‌ترین اتفاقات عرصه‌ی ترجمه پس از انقلاب را رقم بزند: جوی که انتشار ترجمه‌ی «مرگ قسطی» در سال ۱۳۸۳ پی ریخت روز به روز پرهیاهوتر شد. به‌گونه‌ای که امروز سلین از مشهورترین و پرطرف‌دارترین نویسند‌گان خارجی در ایران است. آثار او یک به یک ترجمه و منتشر می‌شوند و مدام کتاب‌ها و مجلات و مقالاتی درباره‌ی او به چاپ می‌رسند. رمان کوتاه «معرکه» یکی از همین آثار است.



روباه و لحظه‌های عربی

مصطفی رضیئی: «روباه و لحظه‌های عربی» متعلق به هر خواننده‌ای نیست و هر کسی نمی‌تواند با این کتاب ارتباط بگیرد و از آن لذت ببرد. خواننده برای لذت بردن از این کتاب باید بتواند مرزهای ذهنی اثر را درک کند. او باید این واقعیت را درک کرده باشد که ادبیات در ایران اهمیتی درجه دو دارد و مسأله چیزهای دیگری‌ست، چیزهایی حتا مهم‌تر از روایت. ما در جایی زندگی می‌کنیم که تصویرسازی و شخصیت‌پردازی موضوعیت و مفهوم خودشان را از دست می‌دهند.



گزارشی از «جنگل پنیر»، نوشته‌ی فرشته احمدی
کشف و شهود درونی و بیرونی یک زن

مهتاب سعیدی: «جنگل پنیر» سومین كتاب فرشته احمدی است. كتاب نخست او مجموع داستانی بود با عنوان «سارای همه». سال گذشته رمان نخست او با عنوان «پری فراموشی» در جایزه ادبی مهرگان تقدیر شد و حالا رمان دومش «جنگل پنیر» توسط انتشارات ققنوس روی پیشخوان كتاب‌فروشیها آمده است. «جنگل پنیر» به نسبت رمان قبلی احمدی یگ گام به جلو‌ست. بر خلاف كار قبلی این رمان دارای كمپوزیسیون و پلات دقیق و اندیشیده‌ای است.



نگاهی بر «تنهایی پرهیاهو»، اثر بهومیل هرابال
به کتاب‌ها زل نزن

مهتاب سعیدی: «تنهایی پر هیاهو» انعکاسی از زندگی مخفی انسان‌ها در جامعه‌ی تحت سلطه نظام‌ کمونیستی چک است که قشر نخبه را به زیر کشیده تا آنها هم فرودستی را تجربه کنند. از این رو زندگی دیگری در لایه‌های زیرین و دور از چشم، شکل می‌گیرد. فردی چون هانتا، راوی داستان در زیرزمینی به کار پرس کتاب‌های بسیار و تبدیل مکتوبات دانش بشری به کاغذ باطله می‌پردازد، آن هم در سرزمینی که از پانزده نسل به این سو بی‌سواد ندارد.



عشق و جنایت در ماساچوست

فرشاد سروش: «جانورها» در پیوندی بینامتنی با اسطوره‌ها و باورهای انسان آغازین قرار دارد. نویسنده با گنجاندن وقایع و نشانه‌هایی اسطوره‌ای در متن ـ قطعه‌هایی از «مسخ» اوید، اروس، فیلاملا، لکه‌ی خونی چشم آندره، و طوطی‌ای که مدام سینه‌اش را خون می‌اندازد، تلاش می‌کند تا خواننده‌ی خود را آگاه کند که متن، افزون بر روابط علت و معلولی و ساده‌اش، در لایه‌های عمیق‌تری جریان دارد، و کلیدهایی را برای بازگشایی قفل‌های داستان در اختیار خواننده قرار دهد.



مرثیه‌ی نسل بی‌رویا

فرشاد سروش: «شنل پاره» روایت یک نسل بی‌رویاست. نسلی تباه‌شده. نسل انقلاب روسیه و جنگ‌های بزرگ جهانی. نه راوی و نه اطرافیان او ـ آریان، پدر، مادر، برادر، و عمه‌اش: واروارا ـ بویی از شادکامی نبرده‌اند. زندگی آن‌ها سرشار است از درد و تباهی. مرگ مادر و برادر تنها اتفاق شوم برای خانواده نیست. از پس این‌ها، آریان با «ساموییلف» روی هم می‌ریزد و برای زندگی با او خانواده را ترک می‌کند.



آغاز بیستمین سال انتشار بررسی کتاب

الاهه نجفی: فصل‌نامه‌ی هنری و ادبی «بررسی کتاب» با انتشار شماره‌ی اخیرش وارد بیستمین سال انتشارش شده است. فصل‌نامه‌ی «بررسی کتاب» اکنون دو دهه است که در آمریکا، و در شهر لس‌آنجلس منتشر می‌شود. در این شماره‌ی بررسی کتاب از «منصور خاکسار» شاعر تبعیدی ایرانی که چندی پیش خودکشی کرد نیز یاد شده است. نگاهی می‌اندازیم به شصت و یکمین شماره‌ی «بررسی کتاب» در آغاز بیستمین سال انتشارش در آمریکا.



نگاهی به رمان «شب ممکن»، نوشته محمد حسن شهسواری
شب ممکن و درک ناپذیری انسان‌ها

مهتاب سعیدی: «شب ممکن» روایت یک رابطه‌ی به‌هم ریخته و چندسویه است: مازیار؛ نویسنده و فیلم‌نامه‌نویس. سمیرا؛ دختری خیابانی که با مازیار دوستی عادی‌ای دارد و گاه به خانه‌اش می‌آید، هاله؛ دختری که بالاخره معلوم نمی‌شود دقیقاً با مازیار کجا آشنا می‌شود و علاوه بر مازیار، روابط دیگری هم در چنته دارد. و فصل نهایی که مرد نویسنده به متل دوستش علی می‌رود تا بعد از هفت سال، دوباره رمانی بنویسد که چشم‌هایش تنها در هنگام نوشتن می‌درخشد.



نگاهی به مجموعه داستان شاخ، نوشته‌ی پیمان هوشمندزاده
به هوای درخت

مهتاب سعیدی: «شاخ»، بنا بر نوشته‌ی روی جلد یک مجموعه داستان به هم پیوسته، شامل ۱۴ داستان کوتاه است. روایت دو سرباز، در برهوتی بی‌نام و نشان که پس از پایان جنگ هم هنوز در سنگر خود مانده‌اند و نگهبانی که نه! اما روزگار می‌گذرانند. در فضایی چنین خالی، هر شیء‌ای تبدیل به یک پدیده یا شخصیت می‌شود؛ کما اینکه درختی در دو – سه کیلومتری یا مرغی و خروسی، یا نه صدای دختری بی‌سیم‌چی از آن سوی خط که گاهی می‌آید.