Aug 2010

کتابی که در آن دنیا پشیزی ارزش ندارد

اکبر فلاح‌زاده: یک کارآگاه جوان که در کارش تبحر ندارد، دنبال عشق سال‌های گذشته‌ی قهرمان شاعر، پابلو نرودای محزون می‌گردد. امپوئرو مؤلف این کتاب، در کنار این کار دور دنیا می‌گردد و به تشریح کمونیسم و سرمایه‌داری می‌پردازد – به طوری که این شرح زیاد به اثرش لطمه می‌زند. کارآگاه جوان هنوز خیلی جوان است و تازه کارش را شروع کرده است. در عوض موکل او مردی پیر و بسیار مشهور، یک افسانه‌ی زنده است: پابلو نرودا.

معامله با شیطان

امیر رسولی: سوم مارچ ۱۹۵۷ دو یهودی متعصب و بنیادگرا در تل آویل، در روز روشن، در خیابان مردی را به قتل رساندند. مقتول رسزو (رودولف) کاستنر نام داشت. کاستنر از آن زمان تاکنون شخصیتی بحث‌انگیز است. عده‌ای از یهودیان او را خائن می‌پندارند و در نظر عده‌ای دیگر او یک قهرمان است. «معامله با شیطان» نوشته‌ی «لادیسلاو لوب» به زندگی این شخص می‌پردازد.

آینده‌ی درخشان کتاب

امیر رسولی: کتابی منتشر شده است که به موضوع چشم‌انداز کتاب چاپی می‌پردازد. امبرتو اکو، و ژاد کلود کاریر، فیلم‌نامه‌نویس سرشناس فرانسوی به عنوان کسانی که زندگی‌شان با کتاب درآمیخته و هر یک در کتابخانه‌ی شخصی‌شان بیش از پنجاه هزار جلد کتاب دارند، درباره‌ی تاریخچه و آینده‌ی کتاب و جایگاه کتاب در فرهنگ غرب با هم گفت‌وگو کرده‌اند. این گفت‌وگو زیر عنوان «آینده‌ی درخشان کتاب» منتشر شده است.

کوتاه: چند کلمه، يک لبخند

رامتین کریمی: کاریکلماتورهای گلکار را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد: دسته‌ی اول آن‌هایی است که عنصر شاعرانه‌گی آن‌ها غالب است: «ای کاش آینه حافظه داشت» و یا «شبگرد، درجا هم که قدم بزند به سپیده می رسد»؛ و دسته‌ی دوم آن‌هایی است که برجسته‌ترین خصوصیت‌شان طنز است: «آدامس اسوه‌ی مقاومت است» و یا «وقتی به خط فقر نگاه می‌کنم، کلاهم می افتد».

بیگانه‌ای از پاره‌های متن

رامتین کریمی: مهم‌ترین خصیصه‌ای که در برخورد اول با «صورتی مایل به خون من» به چشم می‌خورد یک‌دستی شعرهای کتاب است. تقریبن تمام سی و یک شعر مجموعه‌ی کم‌حجم سپیده جدیری داخل یک محدوده‌ی کوچک از تمهیداتی خاص قرار می‌گیرند. از نظر چگونگی ساختار معنایی، و همچنین از نظر نوع رفتار و هم‌نشینی واژه‌ها می‌شود فرمولی واحد را به کار بست تا تک‌تک شعرهای کتاب را مورد بررسی قرار داد.

هنگامی که خدا می‌میرد

الاهه نجفی: در عصر حاضر انسان ِ فاجعه‌هراس غربی چنین وانمود می‌کند که جز جامعه و تمدن چیز دیگری وجود ندارد. طبیعت بکارتش را کاملاً از دست داده و انسان آن‌قدر در طبیعت دخل و تصرف کرده که پیامدهای فاجعه‌بار آن غیرقابل پیش‌بینی است. آتش سوزی جنگل‌ها، نابودی جنگل‌ها، ایدز، حفره‌ی اوزون، تغییرات جوی و ناتوانی انسان در رویارویی با این پدیده‌های زیانبار، همه باعث شده‌اند که ذهنیت آخرالزمانی در غرب شکل بگیرد.

تئاتر ابسورد: تصویر وضعیت معناباخته‌ی بشر

ویدا وفایی: ترجمه‌ی فارسی کتاب «تئاتر ابسورد»، نوشته‌ی مارتین اسلین به‌‌تازگی از سوی کتاب آمه منتشر شده است. مارتین اسلین در این کتاب به تحلیل و بررسی تئاتر ابسورد می‌پردازد که با زبان و سبکی متفاوت از تئاتر پیش از خود، به دنبال آن است که وضعیت نامعقول، متناقض و معناباخته‌ی بشر را بیان کند. تئاتر ابسورد به گفته‌ی اسلین بخشی از جنبش ضدادبی عصر ماست که همدلی و انسان‌نگاری را نمی‌پذیرد.

تن‌خواهی خواهر و برادر در رمان «نامرئی» پاول استر

نادر افراسیابی : این هفته در کتاب زمانه می‌خواهیم تازه‌ترین رمان نویسنده‌ی پرفروش و پست مدرن آمریکایی، پاول استر را معرفی کنیم. این رمان یکی از مدرن‌ترین و پیچیده‌ترین آثار پاول استر است و «نامرئی» نام دارد. در «نامرئی» پاول استر به موضوعات مختلف می‌پردازد. این داستان مانند داستان‌های دیگر استر، داستانی در داستان است و نویسنده در متن دخالت می‌کند و درباره‌ی چگونگی داستان‌نویسی کلی قلم‌فرسایی می‌کند.

گذر از جاده سه ‌روزه

ویدا وفایی: جنگ خشونت است و مرگ و ویرانی. ما ایرانی‌ها چنین برداشت مشترکی از جنگ داشته‌ایم. روزهایی که مدام خبر بمباران شهرها بود و مرگ سربازان‌مان در جبهه. این برداشت مختص به ما نیست؛ هر ملتی که تجربه‌اش را داشته باشد، می‌داند که جنگ همیشه‌ای چهره‌ای خشن دارد. اما جنگ سوژه‌ای است که ادبیات مدام به سراغش رفته، و به‌حق تصویری که نویسندگان از جنگ ارائه داده‌اند بسیار ملموس‌تر و تآثیرگذارتر از گزارش‌های مستند بوده است.

عكاس بهتر از ما فاصله را می‌فهمید

ویدا وفایی: «ماه مهمان چشمان تو بود» تلفیقی است از شعرهای كوتاه فریاد شیری و تصویرسازی ایلیا تهمتنی. فریاد شیری برای خوانندگان شعر، نامی آشناست به‌خصوص از سال ۱۳۸۱ كه مجموعه شعرش به نام «آغوش من پر از سفر است» برنده‌ی جایزه‌ی شعر كارنامه شد. ایلیا تهمتنی هم چند اثر را در كارنامه خود دارد، از جمله «آی گاو، تو جاودانه خواهی شد»، كه از سوی نشر مروارید به چاپ رسیده است.