| خانه > کتاب زمانه > معرفی کتاب > آینده‌ی درخشان کتاب | |||
آینده‌ی درخشان کتابامیر رسولیامبرتو اکو، فیلسوف ایتالیایی و ژان کلود کاریر، فیلم‌نامه‌نویس سرشناس فرانسوی اعتقاد دارند که در آینده کتاب‌های الکترونیکی نمی‌توانند جای کتاب چاپی را به عنوان مخزن اطلاعات و منبعی برای شناخت جهان بگیرند. ما به تعبیری در آستانه‌ی گذر از فرهنگ کتبی به فرهنگ الکترونیکی قرار داریم. هر روز در غرب به تعداد کتاب‌های الکترونیکی افزوده می‌شود. کتاب‌های الکترونیکی هر چند که بیشتر به قلمرو کتاب‌های علمی و فنی تعلق دارند، اما به تازگی برخی رمان‌ها و داستان‌ها هم به شکل کتاب الکترونیکی انتشار می‌یابد. در همایش اقتصاد جهانی که در سال ۲۰۰۸ در دافو برگزار شد، کارشناسان پیشگویی کرده بودند که تا حداکثر پانزده سال آینده کتاب الکترونیکی جای میراث گوتنبرگ را خواهد گرفت. اکنون کتابی منتشر شده است که به این موضوع، یعنی به چشم‌انداز کتاب چاپی می‌پردازد. امبرتو اکو، نویسنده و فیلسوف و نشانه‌شناس ایتالیایی و ژاد کلود کاریر، فیلم‌نامه‌نویس سرشناس فرانسوی به عنوان کسانی که زندگی‌شان با کتاب درآمیخته و هر یک در کتابخانه‌ی شخصی‌شان بیش از پنجاه هزار جلد کتاب دارند، درباره‌ی تاریخچه و آینده‌ی کتاب و جایگاه کتاب در فرهنگ غرب با هم گفت‌وگو کرده‌اند. این گفت‌وگو زیر عنوان «آینده‌ی درخشان کتاب» به فرانسه و آلمانی منتشر شده است.
ژان کلود کاریر فیلم‌نامه‌نویسی است که در سال‌های دهه‌ی شصت با کارگردانانی مانند لوئیس بونوئل، لوئیس ماله، کارلوس سورا و ژان لوک گدار و فولکر شولندورف همکاری می‌کرد و فیلم‌نامه‌های آنها را می‌نوشت. «به عبارت دیگر» که در واقع فرهنگ واژگان اروتیک در زبان فرانسوی و آلمانی است، آخرین اثری است که پیش از این گفت‌وگو از کاریر منتشر شده است. «نام گل سرخ» مهم‌ترین و آشناترین رمان امبرتو اکو نشانه‌شناس و نویسنده‌ی ایتالیایی است که با ترجمه‌ی شهرام طاهری، توسط انتشارات شباویز منتشر شده است. این دو اندیشمند و نویسنده که تقریباً هشتاد سال از عمرشان می‌گذرد از کتاب به عنوان «چرخ دانش، آگاهی و تخییل» یاد می‌کنند. آنها اعتقاد دارند که با وجود دستاوردهای صنعتی و تکنولوژیک و انقلابی که در قلمرو اطلاعات روی داده، از ارزش تاریخی کتاب کاسته نشده است. آنها از رابطه‌شان با کتاب سخن می‌گویند و از عشق‌شان به جمع‌آوری و نگهداری کتاب حرف می‌زنند و از برخی از کتاب‌های بالینی‌شان که در طول زندگی همواره با آنها بوده یاد می‌کنند. اکو و کاریر در این گفت‌وگو درباره‌ی فرهنگ کتابخوانی با هم بحث می‌کنند. در این بحث «کتابخوانی» در مقابل «فراموشی» قرار می‌گیرد و اهمیت بازنگری در گذشته و تاریخ آشکار می‌شود. آنها حکایت‌هایی از زندگی پرفراز و نشیب‌شان و از خاطراتی که دارند به دست می‌دهند و در یک بحث روشنفکرانه که با طنزی هوشمندانه درآمیخته خواننده را شریک دانسته‌ها و تجربه‌های شخصی‌شان می‌کنند. لحن گفت‌وگو به گپ و گفت دوستانه شباهت دارد و مثل این است که این دو اندیشمند بزرگ با خواننده یک گفت‌وگو دوستانه را آغاز کرده‌اند. در این میان از نویسندگان و کتاب‌هایی نام برده می‌شود که نام آنها را کمتر کسی شنیده است و با این حال وقتی وصف آن کتاب‌ها به میان می‌آید، خواننده نسبت به آنها کنجکاو می‌شود و به مطالعه‌ی آنها تمایل پیدا می‌کند. دانش اکو و کاریر در حد یک دانش‌نامه است. آنها درباره‌ی هنر نقاشی در استرالیا و درباره‌ی صحافی کتاب در ایران در قرن دهم سخن می‌گویند و توضیح می‌دهند که در کدام دوره‌ی تاریخی در غرب سرچشمه‌ی الهام نویسندگان ناگهان خشکید و ادبیات غرب دچار فترت شد. آنها همچنین به روشنی توضیح می‌دهند که پس از همگانی شدن کامپیوتر ساز و کار حافظه‌ی انسان دگرگون شده است. به اعتقاد اکو حافظه‌ی انسان در عصر کامپیوتر بیشتر مانند یک فیلتر عمل می‌کند و اصالت و اهمیت خود را کاملاً از دست داده است. این دو دانشمند سالخورده با خونسردی می‌گویند کتاب الکترونیکی چیزی نیست جز یک مخزن تازه برای نگهداری اطلاعات و ازین رو نمی‌تواند در آینده‌ی دور یا نزدیک جایگزین میراث گوتنبرگ بشود. آنها پیشگویی می‌کنند که کتاب الکترونیکی به زودی مانند محصولاتی همچون دیسک‌های کامپیوتر، نوارهای وی اچ اس ویدیو و سی دی کهنه و فرسوده خواهد شد و جای خود را به محصولات تازه‌تر خواهد داد. در نظر آنها کتاب تنها مخزن جاودانه‌ی اطلاعات می‌تواند باشد و آن‌قدر کامل است که تاکنون بشر نتوانسته بهتر از آن را اختراع کند. در این کتاب سیصد صفحه‌ای خواننده می‌تواند از هر کجا که مایل است گفت‌وگو اکو و کاریر را پی بگیرد، و در این میان درباره‌ی نکته‌هایی که این دو نویسنده با او در میان می‌گذارند بیندیشد. این کتاب در واقع یادنامه‌ی همه‌ی کسانی است که به نوعی با کتاب سر و کار دارند، به کتاب عشق می‌ورزند و یا خود، صاحب چند عنوان کتاب هستند. تنها مشکل این کتاب این است که اکو و کاریر به عنوان کسانی که زندگی‌شان را وقف کتاب کرده‌اند، هر دو اعتقاد دارند که میراث گوتنبرگ برتر از کتاب الکترونیکی است. اگر این دو اندیشمند با هم از برخی لحاظ اختلاف عقیده می‌داشتند، شاید گفت‌وگو آنها مهیج‌تر و خواندنی‌تر از کار درمی‌آمد. شناسنامه‌ی کتاب: jean-claude carriere | umberto eco 
نظرات بیان شده در این نوشته الزاماً نظرات سایت زمانه نیست.
|
لینکدونی
آخرین مطالب
موضوعات
|
||
 |
