دانای کل با یک جسم معلول

امیر رسولی

چندین سال است که استفن هاوکینگ، فیزیکدان نابغه و شهره‌ی آفاق با یک جسم فلج در صندلی چرخ‌دار نشسته است. اما روح و ذهن او فعال است تا آنجا که به یازده بعد هستی می‌اندیشد و این یازده بعد را محاسبه می‌کند. استفن هاوکینگ یک شخصیت رسانه‌ای اما اسرارآمیز است. پزشکان پیشگویی کرده بودند که به‌زودی می‌میرد، اما او حتی بر مرگ هم غلبه یافته است. هاوکینگ به قلمروهایی از علم وارد شده که با دانش کنونی بشر غیرقابل‌اثبات و غیرقابل اندازه‌گیری است.

استفن هاوکینگ، فیزیکدان نابغه

در سال ۱۹۸۵ استقن هاوکینگ در اثر لوله‌ی تراکستومی که در حنجره‌اش کار گذاشتند، توانایی تکلم را از دست داد. با این‌حال او می‌تواند با حرکت مردمک‌های چشمش از کامپیوتر مخصوصی که در اختیارش گذاشته‌اند استفاده کند. این کامپیوتر سخنان او را با لحنی مکانیکی ترجمه می‌کند.

هاوکینگ از نظر جسمانی زمین‌گیر و نیازمند کمک و از هر نظر درمانده است. اما او تسلیم نشده است و از حد توانایی‌هایش همواره چه از نظر جسمانی و چه از نظر ذهنی برگذشته. او با وجود معلولیت جسمانی همه‌ی جهان را دیده و حتی به قطب هم سفر کرده است. بزرگترین آرزوی او این است که زمانی بتواند به فضا سفر کند و بی‌وزنی را هم تجربه کند.

هاوکینگ حتی در تمرینات فضایی هم شرکت کرده است. این تمرینات برای او به منزله‌ی نوعی رهایی از بار هستی بودند که نیروی جاذبه‌ی زمین بر دوش انسان نهاده است و از آن گریزی نیست.

استفن هاوکینگ،در تمرینات فضایی

هاوکینگ از نظر ریاضی ابعاد هستی را محاسبه کرده اما نتوانسته ابعاد هستی را از نظر تجربی اثبات کند. او اعتقاد دارد که دانش فقط معطوف به عقل و اندیشه‌ی انتقادی نیست، بلکه دانشمند می‌بایست روحیه‌ی رمانتیک هم داشته باشد و اهل کشف و شهود باشد. یک دانشمند واقعی در نظر هاوکینگ یک انسان راسیونال اما شهودی است.

از زمانی که ثابت شده است خورشید دور زمین نمی‌گردد، انسان خود را اشرف مخلوقات و مرکز کائنات نمی‌پندارد. از آن زمان تاکنون او مدام در تلاش است که مرزهای هستی خود را محاسبه کند و گسترش دهد. انسان پس از آنکه دوران تاریک قرون وسطی را پشت سر گذاشت و خود را از سلطه‌ی مذهب و کلیسا و کنیسا رهانید، طبیعت را با علم ریاضی قابل‌محاسبه کرده و تلاش کرده عقل را بر جایگاه خداوند بنشاند. هاوکینگ هم مانند اسحاق نیوتن مدتی در کمبریج بر کرسی استادی تکیه داده بود.

هاوکینگ به انیشتن ارادت دارد و از او به‌عنوان الگوی خود یاد می‌کند. او برای گسترش تئوری نسبیت انیشتن هر روز به انستیتو ریاضیات کاربردی که مدیریت آن را هم به عهده دارد می‌رود. هاوکینگ اعتقاد دارد که در هستی، کهکشان‌های بیشماری وجود دارد و این کهکشان‌ها هر یک از قوانین فیزیکی خاص خود پیروی می‌کنند. فیزیکی که ما می‌شناسیم، فقط در کهکشان خودمان اعتبار دارد و به این معنا نیست که بتوانیم این قوانین را به سراسر هستی تعمیم دهیم.

او تلاش می‌کند پاسخی برای این پرسش بیابد: چرا چیزی وجود دارد و چگونه است که از هیچ همه چیز به وجود آمده است؟ هاوکینگ اعتقاد دارد که نیروی جاذبه و نظریه‌ی خودآگاهی کوانتومی باعث شدند که به‌گونه‌ای خلق‌الساعه و ناگهانی کهکشان از هیچ پدید آید. او به این ترتیب تلاش می‌کند از طریق فیزیک هستی بدون خدا را اثبات کند.

نظریه‌ی هاوکینگ به این معناست که در هستی جایی برای خداوند وجود ندارد. هاوکینگ اعتقاد دارد که دیگر کهکشان‌ها کاملاً از کهکشان ما جدا هستند. او می‌گوید: اینکه به طور نسبی کهکشان‌های دیگر چه فاصله‌ای با کهکشان ما دارند، نامشخص و نامعلوم است و هیچ راهی هم برای محاسبه‌ی این فاصله وجود ندارد.

استفن هاوکینگ

اکنون کتاب تازه‌ای از این نابغه‌ی فیزیک و آتئیست بزرگ با عنوان «طراحی عظیم» ( The Grand Design ) منتشر شده است. او در این کتاب نظریه‌های تازه‌اش مبنی بر نبود خدا را طرح می‌کند. هاوکینگ ادعا می‌کند و این ادعا را در کتاب تازه‌اش که هفتم سپتامبر منتشر شده ثابت می‌کند که منشأ هستی به یک معنا خود ما هستیم. این فیزیکدان برجسته نشان می‌دهد که هستی آغازی ندارد و مطابق با طرحی از پیش‌اندیشیده شکل نگرفته است.

اما باز این پرسش مطرح می‌شود که اگر هستی بدون سرآغازی است، چه کسی آن را آفریده است؟ هاوکینگ پاسخ می‌دهد که علم فقط می‌تواند هستی را بدون در نظر گرفتن خداوند توضیح دهد. او می‌گوید: انسان‌ها آنچه را که توانایی درکش را ندارند خدا نامیده‌اند. علم اما هستی را به گونه‌ای قابل‌فهم توضیح می‌دهد. این است تفاوت علم و مذهب.

در جهان هاوکینگ مکان و زمان نسبی هستند. فقط احساس است که در دنیای ذهنی او قطعیت دارد. استفن هاوکینگ عاشق واگنر است.هاوکینگ در ۲۲ سالگی به بیماری لوگریگ یا آمیوتروفیک لترال اسکلروسیس - یک نوع بیماری سلول‌های عصبی مسئول حرکات بدن – مبتلا شد و در نهایت به فلج کامل او انجامید.از جمله کتاب‌های دانشگاهی هاوکینگ می‌توان به «ساختار جهان در مقیاس بزرگ»، «نسبیت عمومی: بررسی صدساله اینشتین» ، «۳۰۰ سال جاذبه» ‌اشاره کرد.

او همچنین سه کتاب برای عموم مردم نوشته است: «تاریخ مختصر زمان» – که به پرفروش‌ترین کتاب علمی جهان بدل شد، »سیاهچاله‌ها، جهان‌های نوزاد و سایر مقالات» و «جهان در پوست گردو».هاوکینگ تا به حال دوازده درجه افتخاری از دانشگاه‌های مختلف دریافت کرده و عضو «جامعه سلظنتی» انگلیس و «آکادمی ملی علوم » آمریکا است.

او در سال ۱۹۶۵ با جین وایلد ازدواج کرد و سه فرزند و یک نوه دارد.«طراحی عظیم» که خداوند را از نظر علمی نفی می‌کند، آخرین کتاب اوست که هفتم سپتامبر همزمان به چندین زبان منتشر شد.

منبع:

شناسنامه‌ی کتاب در آمازون