| خانه > سی سال حقوق بشر > گفت‌وگو | |
گفتوگوگفت و گو با محمد حسینی، کارشناس علوم قرآنی «تز ولایت فقیه، تز قلیلی از مسلمانان است»محمدرضا اسکندری: محمد حسینی، کارشناس علوم قرآنی و مجتهد علوم حوزوی اهل سنت است. او در پاسخ به این سوال که کدام یک از مذاهب و ادیان در ایران، در سی سال گذشته، نتوانستند در زمینههای مختلف مسائل خود را حل کنند و جایگاهی داشته باشند، می‌گوید: «در میان مذاهب اسلامی و غیر اسلامی بهاییها و اهل حق بیشترین صدمه را دیدهاند. کمی که بالاتر بیاییم، دیگر ادیان غیراسلامی، مثل یهودیها، زرتشتیها، مسیحیان در ردهی بعدی قرار میگیرند. در میان مسلمانان هم اهل سنت، کمترین حق را داشته‌اند.» گفت‌وگو با حسن اسدی زیدآبادی، مسئول کمیته‌ی حقوق بشر دفتر تحکیم «جنبش دانشجویی، خواستههای خود را جزیی کرده است»اردوان روزبه: حسن اسدی زیدآبادی، مسئول کمیته‌ی حقوق بشر دفتر ادوار تحکیم وحدت، در ارتباط با اصلاحات می‌گوید: «اگر شرایط بعد از اصلاحات و اساساً خود اصلاحات را نتیجهی نوعی تحول و تفاوت نگاه در قشر دانشجو ببینیم و یکی از حاملان اصلی جنبش اصلاحات و رفرم در ایران را خود دانشجویان ببینیم، مشاهده می‌کنیم که بروز اصلاحات در بعد تبلیغاتی آن و در مقطع تاریخی دوم خرداد ۷۶ از دانشگاه بروز پیدا کرد.» با وی در ارتباط با مسائل دانشجویان در طول نزدیک به دو دههی گذشته گفت‌وگویی کرده‌ام. گفت‌وگو با احمد باطبی درباره فعالیت مجموعه فعالان حقوق بشر «مجموعه فعالان حقوق بشر، نهادی سیاسی نیست»پژمان اکبرزاده: احمد باطبی، دانشجویی بود که در تیرماه ۱۳۷۸، به دلیل حضور در درگیری رویداد هیجده تیر دستگیر شد و چند سالی را در زندان گذراند و بارها تا پای چوبهی دار رفت. او در خصوص شکل‌گیری «مجموعه فعالان حقوق بشر» می‌گوید: «مجموعه فعالان حقوق بشر، چهار سال پیش به صورت یک ایده در ذهن تعدادی از زندانیان سابق سیاسی که جزو فعالان سیاسی و دانشجویی محسوب میشدند، شکل گرفت و حاصل تجربهی آنها نسبت به فعالیت سازمانی و گروهی، حدااقل شکل دانشجوییاش در فضای ایران بود.» گفت‌وگو با سید ابراهیم نبوی نبوی: دوره خاتمی، فرصتی برای روزنامه‌نگاران بوداردوان روزبه: سید ابراهیم نبوی، یکی از روزنامه‌نگاران و طنزپردازانی است که چندی است خارج از ایران و در اروپا زندگی میکند. وی در خصوص شرایط مطبوعات در سه دههی اخیر در ایران، می‌گوید: «در دههی شصت میتوانیم بگوییم که اصلا مطبوعهای نداریم. نشریات دولتی هستند. در دههی هفتاد، با جنبش اجتماعی دوم خرداد و رفتار نسبتاً منطقی و درست دولت آقای خاتمی، چیزی به اسم روزنامهنگاری خصوصی و حرفهای در ایران رشد کرد. در زمان آقای احمدینژاد هم، اینها آمدند سر روزنامهنگاری ایران را کلاه گذاشتند. یعنی با شیوههایی جهتگیری روزنامهنگاری را عوض کردند.» گفت و گو با کیانوش سنجری «شکنجهی سفید»پژمان اکبرزاده: کیانوش سنجری در ارتباط با شرایطی که در زندان با آن روبرو بوده، می‌گوید: «در انتهای کار، حدود یک ماه بازجو به سراغ من نیامد. نامه مینوشتم به رییس زندان که اگر واقعا برای بازجویی در این بازداشتگاه نگه داشته شدهام، چرا از من بازجویی نمیشود. اگر بازجوییام تمام شده، چرا از این زندان بیرون فرستاده نمیشوم و به بند عمومی منتقل نمیشوم. میخواهم بگویم که گاهی زندانی در این سلولهای انفرادی آرزوی مرگ میکند و حتا آرزوی این که او را بیرون ببرند و شکنجهاش کنند، یعنی کتکاش بزنند، ولی در سلول انفرادی نماند.» گفت و گو با کیانوش سنجری، وبلاگ‌نویس و عضو کانون وبلاگنویسان ایران سرگذشت یک وبلاگ‌نویس، از زندان تا آمریکاپژمان اکبرزاده: کیانوش سنجری، یکی از کسانی است که در تظاهرات دانشجویان در سالگرد واقعهی هیجده تیر ۱۳۷۸ در اعتراض به بسته شدن روزنامهی سلام، بازداشت شد و چندین ماه در سلول انفرادی بهسر برد. کیانوش سنجری، یک دوره سخنگوی جبههی متحد دانشجویی بوده و اکنون عضو جبههی دمکراتیک ایران است. وی همچنین وبلاگ‌نویس و عضو کانون وبلاگنویسان ایران نیز هست. با کیانوش سنجری در مورد خروجش از کشور گفتگویی کرده‌ام. گفت‌وگو با دکتر ابوالحسن بنی صدر «نقض حقوق بشر، قبل از ۶۷ و با اعدام افسران آغاز شد»اردوان روزبه: طرح موضوع بررسی حقوق بشر در ایران، همواره از زمانی در اذهان خطور میکند که جریان خاوران را شنیدهایم. در سال ۱۳۶۷، کشتار دستهجمعیای انجام شده که علیرغم آمارهای متعدد، هنوز آمار دقیقی از آن، در دست نیست. پروندهی نقض حقوق بشر، پیش از خاوران، چندان روشن نیست. در همین رابطه، سراغ اولین رییس جمهور ایران، سید ابوالحسن بنی‌صدر، رفتیم. ابوالحسن بنی‌صدر کسی است که به نوعی تاریخچهی دوران پس از انقلاب ایران را در دست دارد. او که اولین رییس جمهور ایران بوده است، در این مورد توضیح می‌دهد. گفت‌وگو با نسرین ستوده پیرامون نقض حقوق زنان و عدم انطباق آن با ماده 16 «کاش زنان هم در ریاست دادگاه‌های خانواده سهمی داشتند»اردوان روزبه: نسرین ستوده که پروندههای بسیار زیادی در زمینهی حقوق زنان در دست دارد، در پاسخ این سوال که آیا مورد خاصی را میتواند در ارتباط با نقض حقوق زن، در قوانین جاری کشور و عدم انطباق آن با مادهی شانزده ارائه کند، می‌گوید: «در یک مورد، وکیل پروندهای بودم که در آن خانمی مدعی بود که بارها و بارها از همسرش کتک خورده بود. بابت این ادعا هم حداقل سه حکم قطعی از دادگاه کیفری داشت که آقا، البته به مجازاتهای خیلی سبک محکوم شده بود. طبق قوانین ایران، حکم طلاق این خانم باید به راحتی صادر میشد، اما این‌گونه نشد.» گفت‌وگو با دکتر مهران مصطفوی از فعالان سیاسی «برخی از کارکنان دفتر بنی‌صدر هم اعدام شدند»سراج الدین میردامادی: شاید کمتر کسی امروز باور کند که روزگاری نه چندان دور، در ایران انسانهایی صرفا به اتهام پناه دادن به یک رییس جمهور قانونی اعدام شدهاند. دکتر ابوالحسن بنی‌صدر، اولین رییس جمهوری انقلاب اسلامی بود که به دلایلی در اواخر خرداد ماه سال ۱۳۶۰ از این مقام عزل شد. در گفت‌وگویی با دکتر مهران مصطفوی، فعال سیاسی، وی از خشونتهای اعمال شده و نقض گستردهی حقوق بشر در جریان عزل دکتر ابوالحسن بنی‌صدر از ریاست جمهوری می‌گوید. «هیچ جرم تعریف شدهای برای بهاییان وجود ندارد»کیانوش ایرانی: رضوانالله توکلی، یکی از ایرانیان بهایی است. به او می‌گویم اگر می‌توانستید با اُمنای دولت جمهوری اسلامی ایران، صحبت کنید، چه حرفی برای گفتن به آنها داشتید و وی پاسخ می‌دهد: «از تمام اولیای امور، مسئولین حکومت، مسئولین قضایی کشور، دستگاه اطلاعاتی و تمام کسانی که به شکلی با جامعهی بهایی در تماس هستند، استدعای رعایت اصول قانون اساسی خود جمهوری اسلامی را دارم و این که مفاد قوانین جمهوری اسلامی ایران را به مرحله‌ی اجرا بگذارند. انصاف از شروط ایمان است.» «دموکراسی با ایدئولوژی رژیم در تضاد است»محمدرضا اسکندری: حسن شرفی، معاون دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران، در ارتباط با نقش موازین حقوق بشری در انتخابات سی سال گذشتهی کردستان ایران، می‌گوید: «جمهوری اسلامی، ظاهرا میثاقهای بینالمللی و منشورهای حقوق بشری را امضاء کرده است؛ ولی این‌که آیا میتواند عملا آنها را رعایت کند و مد نظر قرار بدهد، جای پرسش دارد و بدون شک میتوان گفت که جمهوری اسلامی هرگز چنین عمل نکرده است.» گفت‌وگو با آیت الله دیباجی و سید عبدالصاحب خویی فقه اسلامی و حقوق زنانسراج الدین میردامادی: در ادامهی کار دومین کنفرانس «شورای جهانی فقه اسلامی» در استانبول، موضوع فقه اسلامی و حقوق زنان، به بحث و گفتگو میان فقها و اندیشمندان اسلامی گذاشته شد. آیتالله سید ابوالقاسم دیباجی، در خصوص این‌که چرا برای بحث و گفتگو در بارهی حقوق زنان، هیچ زنی در کنفرانس حضور نداشت، گفت: «متاسفانه ظرفیت ما بسیار محدود بود. محل و زمانی که برای کنفرانس انتخاب کرده بودیم، ما را در این زمینه، محدود می‌کرد. در واقع ما با هیچکدام از خانم‌هایی که دعوت کرده بودیم نتوانستیم در مورد زمان کنفرانس به تفاهم برسیم، و دیگر موضوع را دنبال نکردیم.» گفت و گو با سید ابوالفضل موسویان، عضو هیات علمی دانشگاه مفید «حکم ارتداد در اسلام، حکمی سیاسی بوده است»اردوان روزبه: سید ابوالفضل موسویان از فعالین سالهای آغازین «دفتر تبلیغات اسلامی» است که اکنون عضو هیأت علمی دانشگاه مفید و از اعضای ارشد مجمع مدرسین و محققین حوزهی علمیه قم محسوب می‌شود. موسویان نزد آیاتی مانند وحید خراسانی، تبریزی و منتظری تحصیل کرده است. او در دورهی مدیر مسئولی روزنامهی خراسان، به دلیل انتشار مقالهای تحت عنوان «آفتاب آمد، دلیل آفتاب» با دادگاهی شدن و عزل از مدیر مسئولی این روزنامه، به قم تبعید شد. با او در ارتباط با ارتداد و مفاهیم کلی آن به لحاظ فقهی و بررسی آن در ایران، گفت‌وگو کرده‌ام. «دگراندیشی در کردستان رواج بیشتری دارد»محمد رضا اسکندری: خالد توکلی، جامعهشناس و روزنامه‌نگار اصلاحطلب مستقل، در ارتباط با وضعیت سی سال برخورد جمهوری اسلامی با اصول آزادی مطبوعات که در اعلامیهی جهانی حقوق بشر آمده است می‌گوید: «حقوق بشر یک سری مبانی فکری و فلسفی دارد. تا زمانی که این مبانی در جامعه مورد پذیرش مردم و مسئولین قرار نگیرد، شاهد نقض گستردهی حقوق بشر خواهیم بود. در ایران، هنوز مبانی فکری و فلسفی حقوق بشر از سوی مسئولین پذیرفته نشده است. مردم هم متاسفانه، با آن مبانی فکری و اصول حقوق بشر، آشنا نیستند.» گفت‌وگو با آیت الله دیباجی، دبیر کل کنفرانس شورای جهانی فقه اسلامی فقه و چالش‌های پیش روسراج الدین میردامادی: دومین کنفرانس «شورای جهانی فقه اسلامی» روز پنجشنبه، دوازدهم مارس در شهر استامبول ترکیه، با حضور جمعی از فقهای کشورهای مختلف، کار خود را آغاز کرد. آیتالله سید ابوالقاسم دیباجی، دبیرکل این شورا معتقد است که این جمع این قابلیت را دارد که در خصوص مسائل مهمی، مثل سنگسار، قطع دست و سایر مجازاتهای خشن در احکام حدود اسلامی تصمیمگیری کند و یا تجدید نظری را به عمل بیاورد. در همین زمینه با او گفت‌وگوی کوتاهی کرده‌ام. گفت و گو با محمد رضا رضایی وحدتی، روزنامه‌نگار و حقوقدان جایگاه هیات منصفه در دادگاه مطبوعاتاردوان روزبه: محمد رضا رضایی وحدتی، روزنامه‌نگار و حقوقدان ایرانی، ضمن توضیح تاریخچهی تصویب قانون مطبوعات و قانون هیأت منصفه در ایران، در ارتباط با اختیارات هیات منصفه و قاضی می‌گوید: «علیرغم این که هیأت منصفه از اختیارات وسیع و گسترده برخوردار است، اما نقش اساسی و نهایی را در صدور رأی، خود قاضی بر عهده دارد. هیأت منصفه باید نقش تعدیل کننده را داشته باشد. اعضای هیأت منصفه باید نمایندگان واقعی طبقات مختلف جامعه باشند و نباید توسط یک فرد منصوب شوند. کاری که متاسفانه، الان دارد انجام میگیرد.» گفت‌وگو با فرشید یدالهی، یکی از وکلای دراویش نعمتالهی گنابادی «فشارها بر دراویش، هدفمند است»اردوان روزبه: فرشید یدالهی، یکی از وکلای دراویش نعمتالهی گنابادی است. او که در پروندهی دستگیری دراویش در کیش نیز مورد توبیخ قرار گرفته بود، در ارتباط با حقوق دراویش نعمتالهی گنابادی در ایران و بررسی وضعیت آنها در سی سال گذشته توضیح می‌دهد. وی می‌گوید: «اصولاً یکی از ویژگیهای حکومت مذهبی، عدم مدارای مذهبی است. این تجربهای است که از دوران حکومت کلیسا در قرون وسطی، در جمهوری اسلامی و حکومت طالبان در افغانستان داریم. همچنین در تمام کشورهای اسلامی که مذهب همچنان نفوذ خود را نه تنها در حوزهی فرهنگی که در حوزهی سیاسی هم حفظ کرده، به تغییر مذهب، آزادی عقیده، آزادی وجدان و باور حساس هستند.» گفت و گو با حسین ماهوتیها، هماهنگ کنندهی شبکهی فعالین ایرانی حقوق بشر در اروپا و امریکای شمالی «ما فقط روی کمک‌های خودمان حساب می‌کنیم»نیک آهنگ کوثر: شبکهی فعالین ایرانی حقوق بشر در اروپا و امریکای شمالی، از اوایل دههی جاری میلادی، به کار اطلاعرسانی و مستند سازی نقض حقوق بشر در ایران، مشغول بودهاند. این مجموعه، بر خلاف بسیاری از ارگانهای ناظر بر حقوق بشر، از بودجههای میلیونی محروم است و اعضای آن با حداقلها توانستهاند در طول سالهای اخیر، به اطلاعرسانی مستمر به انجمنها و رسانههای مختلف و فعالان حقوق بشر، بپردازند. با حسین ماهوتیها، هماهنگ کنندهی این شبکه، در مورد نحوهی کار آن، گفتگو کرده‌ام. گفت و گو با محبوبه عباسقلیزاده، فعال مدنی و روزنامه‌نگار «منتظر تشکیل دادگاه‌مان هستیم»اردوان روزبه: محبوبه عباسقلیزاده را باید شناخت. او یکی از کسانی بود که به همراه شادی صدر در تحصن اعتراضی در مقابل دادگاه انقلاب، در ارتباط با تجمع هفت تیر تهران، دستگیر شده بود. علیرغم این که تقریبا همهی 33 نفر دستگیره شده، آزاد شدند، محبوبه عباسقلیزاده، فعال مدنی و روزنامه‌نگار، همراه با شادی صدر، بیش از پانزده روز را در زندان گذراندند. آنها با قید وثیقه آزاد شدند و هنوز دادگاه و پروندهی آنها مفتوح است. محبوبه عباسقلیزاده، فعال مدنی و عضو «کمپین قانون بی‌سنگسار» از دستگیری خود می‌گوید. گفت‌وگوی محمد رضا اسکندری با دکتر حسین خالیقی نگرانی از فراموشی زبان مادریمجمد رضا اسکندری: دکتر حسین خالیقی، از اساتید دانشگاه تبریز و سنندج بوده که در حال حاضر در «انستیتو کرد» استکهلم، مسئول این انستیتو است. در گفتگویی با ایشان، با نگاه و نگرش حقوق بینالملل در زمینهی حق آشنایی و ارتباط با زبان مادری آشنا میشویم. دکتر خالیفی، همچنین در ارتباط با حقوق فردی، در زمینهی حق داشتن و ارزشگذاری به زبان مادری صحبت میکند و اشاره میکند که این حق یکی از اجزای حقوق انسانی است. گفت و گو با محمد رضایی وحدتی، به بهانه روز وکیل «بی‌توجهی به جایگاه وکیل، زیانی برای مردم»اردوان روزبه: یکی از مناسبت‌ها در اسفندماه روز وکیل است. در واقع روز وکیل به روزی اطلاق می‌شود که کانون وکلا استقلال یافته است. اما سوال این است که وکیل مدافع در ایران امروز در چه جایگاهی قرار دارد؟ محمد رضایی وحدتی در این باره می‌گوید: «وکیل باید در جهت دفاع از موکلش که حتا ممکن است مجرم و متهمی باشد که جرمی را مرتکب شده باشد و باید مجازات شود، گام بردارد. از نظر قوانین و مقرارت در این خصوص مانع و مشکلی نداریم. اما در مرحله‌ی اجرا بین وکلا و بین دستگاه قضا فاصله زیاد است و در این بین آسیب را مردم، موکلان و به خصوص آن‌هایی که آسیب‌پذیر هستند می‌خورند.» گفت و گو با مسعود سفیری، روزنامه‌نگار مقیم کانادا «جنبش روشنفکری در ایران جایگاه خود را پیدا نکرد»نیک آهنگ کوثر: مسعود سفیری معتقد است «خاتمی دههی هفتاد، خاتمی است که بیست میلیون رأی پشت سر خود دارد و شخص دوم مملکت تلقی می‌شود. هرچند که نمیتواند انتظاری را که افکار عمومی از شخص دوم بودن او دارد، برآورده کند و اعمال قدرت بکند. اما خاتمی دههی شصت، یک طلبهی جوان است که تحت سیطرهی معنوی آقای خمینی قرار دارد و همه چیز را ضاله تلقی میکند، هرچند که در آلمان زندگی کرده و میداند همهی این کتابها اصولا، ضاله نیستند و باید به کتاب احترام گذاشت.» |
آخرین مطالب
|
 |
