Dec 2009

اجرای نقش جنسیت

ترجمه‌ی نیلوفر . الف: اورلان هنرمند بحث‌برانگیز فرانسوی، با مسأله‌دار کردن تن خود در بازنمایی‌هایی گروتسک‌، این اصل را که بدن نه یک وجود زیست‌شناختی، ‌که سطحی برای پذیرش نقوش فرهنگی است را در کاربست‌هایی ویران‌گر، به چالش می‌کشد. آثار هنری اورلان به دنبال ریشه‌کن کردن نقش‌های از پیش ‌تعیین‌شده جنسیتی مردانگی و زنانگی است.

نبردی نابرابر برای «حق رأی»

فروغ تمیمی: با گسترش اختناق در دهه ۳۰ شمسی و زیرزمینی شدن فعالیت‌های سیاسی اپوزیسیون، فعالیت‌های علنی زنان چپ در حزب توده و همین‌طور فعالان مستقل زن، برای احیای حقوق زنان متوقف شد. این روال پس از دوره‌ای اکتفا به فعالیت‌های خدمات‌رسان و رفاهی در حوزه زنان، تبدیل به جنبش و فعالیتی پی‌گیر برای کسب حق رأی و انتخاب‌شدن‌‌‌‌ شد. مهم‌ترین سد تحقق این حق در طول مبارزات، نهاد روحانیت بود.

پورنوگرافی؛ بدن‌های ناممکن

مونیک ویتیگ، ترجمه‌ی حمید پرنیان: در تجربه‌ی واکاوی، فرد ستم‌دیده‌ای وجود دارد که روان‌کاوی می‌شود. کسی که نیازش به برقراری ارتباط به استثمار کشیده شده است (و زیر شکنجه، فقط زبانی را تکرار می‌کند که بازجو می‌خواهد بشنودش) و (اگر بخواهد این قرارداد تلویحی را ویران سازد، قراردادی که وی نیازش دارد، قراردادی که به وی اجازه می‌دهد تا ارتباط برقرار سازد) هیچ راهی ندارد مگر این که بکوشد تا آن‌چه را بگوید که باید بگوید.

کنشی مردانه با ترفند و زبانی زنانه

شهاب‌الدین شیخی: پس از انتشار تصویر باحجاب مجید توکلی در رسانه‌های وابسته‌ حاکمیت به‌قصد تحقیر او از دیدی جنسیتی، کمپینی با نام مردان با حجاب در فضای مجازی اجرا شد که از نظر بسیاری تولد نگاهی نو در جنبش مبارزاتی ایران و زائیده شدن جنبشی در دل جنبش دیگری بود. این کمپین موافقان و مخالفانی داشت. این مطلب پاسخی است به انتقاد تند خانم فاطمه صادقی به کمپین مردان باحجاب.

«زبان زنان» و جنبش منتشر

فروغ تمیمی: پس از سقوط رضا شاه و در پلورالیسم سیاسی سال‌های پس از آن زمینه‌ی تازه‌ای برای رشد سازمان‌ها و فعالیت‌های زنان به‌وجود آمد. این فضای ایجاد شده منجر به شکوفایی جنبش زنان با انتشار مجلات زنان می‌شود که از نظر کمی و کیفی ارتقاء یافته و به طرح مباحث زنان، مسائل سیاسی و هنری می‌پردازند. صدیقه دولت‌آبادی که از مبارزین فمینیست دوران مشروطه بود، از چهره‌های فعال و سرشناس این دوره است.

زمینه‌ اقتصادی زنان، از خلق مفهوم تا واقعیت مبارزه

ترجمه‌ی نیلوفر . الف: آیا می‌توان تلاش برای کسب زمینه‌های اقتصادی زنان در جامعه را بستری برای پی‌گیری زیست محق زنان در زمینه‌های دیگر دانست؟ و آیا جنسیتی دیدن اقتصاد واقعاً موجود نمی‌تواند مفهومی کلیدی در بازنگری مفاهیم کلانی چون حقوق شهروندی و اساساً حقوق بشر باشد؟ این‌ها سؤالاتی است که «شبکه‌ی حقوق بشر زنان» در گفت‌وگو با آیرین برنز؛ فعال برجسته‌ی حقوق اقتصادی زنان به بررسی آن پرداخته است.

قدرت زنان، استقلال فردی و تعاون گروهی

نیلوفر . الف: در سال‌های اخير بحث‌های فراوانی پیرامون ضرورت حضور زنان در جامعه مطرح شده است. بی‌ترديد تعاونی‌های زنان بستر مناسبی است که به دور از تبعيض و با پررنگ کردن فرهنگ مشارکت عمومی برای اشتغال زنان تشکيل گرديده تا در کنار کمک کردن به استقلال مالی، با دستکاری نقش اجتماعی زنان، روابط سرکوب‌گر قدرت در جامعه را تحت تأثیر قرار دهد. تجربه‌های زنان سایر کشورها در این زمینه بسیار راه‌گشا خواهد بود.

هویت جویی زنان در تاریخ معاصر _ بخش دوم

فروغ تمیمی: زنان مشروطه‌خواه که استقلال سیاسی و پیشرفت اجتماعی مملکت را بدون دگرگونی در وضعیت زنان غیرممکن می‌دانستند، خود به میدان آمده و با تحمل تمام تهدیدات و کارشکنی‌ها و حتی کتک خوردن در ملاء عام و تبعید به نقاط دیگر به تاسیس مدارس، انتشار روزنامه و گسترش گفتمان برابری‌خواهی زنان در جامعه آن روز پرداختند.

«وقتی همه چیز تغییر کرد»

ترجمه‌ی ونداد زمانی: خانم گیل کولینز، کتابی را با عنوان «وقتی همه چیز تغییر کرد» به بازار عرضه کرده که در آن، مروری بسیار جالب بر موقعیت اجتماعی زنان آمریکا از سال ۱۹۶۰ میلادی تاکنون داشته است. ترکیب مشترکی از ارائه اطلاعات «تاریخی ـ اجتماعی»، با استاندارد تحقیقات دانشگاهی و نیز زبانی ملموس اما سرشار از طنز، اثر این زن نویسنده را دست‌یافتنی و حقیقی کرده است.

جنسیت و توان‌مندی

فروغ تمیمی: توان‌مندی رابطه‌ای مستقیم و بلاواسطه با شکل‌گیری هویت اجتماعی دارد. و از آن جا که هویت سویه‌ی جنسیتی جای‌یابی انسان در زبان و بستری سیاسی ـ فرهنگی است، توان‌مندی نیز مفهومی می‌شود که تنها در محدوده‌هایی جنسیتی معنا یافته و شکل می‌گیرد. از سوی دیگر واکاوی این مفهوم در بسترهای تاریخی رابطه‌ مستقیم آن را با ابعاد جنسیتی قدرت آشکار می‌کند.

هویت‏جویی زن ایرانی در تاریخ معاصر

فروغ تمیمی: یکی از مسائلی که نقد فمینیستی به آن می‏پردازد، جایگاه زنان در تاریخ است. این ادعا که تاریخ ایران نیز تاریخی مذکر است با تحقیقات اخیر در متون تاریخی مورد تردید جدی قرار می‏گیرد. در واقع بحران هویت زن ایرانی در دو قرن اخیر، در دوران قاجار شروع می‏شود. این نوشته و مقالات بعدی به اختصار به تاریخ این هویت‏جویی از منظر جنبش‏های زنان در ایران می‏پردازد.

زخم پاریس‌های مسموم

حمید پرنیان: کتی اکر را می‌توان سرنمون بی‌چون و چرای نوشتار تنانه دانست. «امپراتوریِ امرِ بی‌معنا» یکی از درخشان‌ترین آثار اکر است، زمین این رمان در آینده‌ی خیالیِ پاریس شخم می‌خورد و نوشتار وحشی او، به‌قصد اغوا از تن تاریخی‌اش رد شده و به‌وضوح امکانات زبان را فریب می‌دهد. نوشتار میل‌ورز او بازنمایی را خط انداخته و بدن را داغ می‌کند.