زنان

شیرین عبادی: تا زمان آزادی نسرین ستوده تحصن می‌کنیم

مریم حسین‌خواه: شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل می‌گوید که تحصن نامحدود فعالان جنبش زنان ایران برای آزادی نسرین ستوده، وکیل زندانی از فردا، دوشنبه ۲۸ آذر در برابر دفتر سازمان ملل در ژنو آغاز خواهد شد. شیرین عبادی در گفت‌وگو با رادیو زمانه دلیل این تحصن را وخامت حال نسرین ستوده عنوان کرد و گفت: «خواسته ما آزادی نسرین به قید وثیقه و دادرسی عادلانه در مورد او است.».

دولت به دنبال خانه‌نشین کردن زنان، زنان در پی کرسی‌های پارلمان

مریم حسین‌خواه: در حالی که صدور احکام حبس و بازداشت فعالان زن همچنان ادامه دارد، زنان ایرانی در سطح بین‌المللی برنده جوایز نهادهای حقوق بشری می‌شوند و در داخل ایران با وجود همه محدودیت‌ها مقام‌های اجرایی بیشتری را از آن خود می‌کنند و حتی زنان اصولگرا نیز در پی اختصاص سهمیه بیشتری به زنان در انتخابات آینده مجلس هستند. از سوی دیگر با وجود اینکه اشتغال زنان با ابلاغ طرح‌هایی همچون «دورکاری» درمعرض خطر جدی قرار دارد، برخی مقامات دولتی اشتغال زنان را سبب اعمال خشونت بر آنان می‌دانند و با وجود اعلام آمارهایی مبنی بر ارتباط تحصیلات مادران با مرگ و میر کودکان، ترویج ازدواج دختران دبیرستانی هنوز ادامه دارد.

حکم زندان برای فعالان زن، ابتلا به ایدز برای زنان سیستانی

مریم حسین‌خواه:در هفته گذشته دو زن فعال حقوق بشر به ۱۰ سال حبس محکوم شدند و معاون وزیر کشور از درخواست محمود احمدی‌نژاد مبنی بر اعمال سخت‌گیری‌های بیشتر در زمینه حجاب خبر داد. از سوی دیگر مقامات وزارت بهداشت نسبت به بالا رفتن آمار ایدز در بین زنان هشدار دادند و گفتند که در برخی مناطق همچون استان سیستان و بلوچستان بیش از ۹۰ درصد زنان از طریق رابطه جنسی با شوهرانشان مبتلا به ایدز می‌شوند.

گزارش یک اعدام از بند نسوان اوین

مریم حسین‌خواه:آن شب خیلی‌ها در اوین خوابشان نبرد، راحله و نازنین به همراه یازده مرد دیگر قرار بود اعدام شوند. زن‌های زندانی خدا خدا می‌کردند که دل اولیای دم به رحم بیاید. یکی راه می‌رفت و امن یجیب می‌خواند، یکی نشسته بود و تسبیح می‌انداخت، یکی ناخن‌هایش را می‌جوید از استرس. رسم اوین این است که آفتاب بالا نیامده اعدامی‌ها باید بالای دار باشند. ساعت یک ربع به شش صبح بود که یکی از لای میله‌های بند یک داد زد خبری نشد؟ هوا هنوز گرگ و میش بود و سر و کله خورشید داشت پیدا می‌شد. صدای قفل راهروی اصلی زندان که آمد، همه نفس‌ها در سینه حبس شده بود. زندانبان تنها بود. نازنین اعدام شده بود و راحله که تا پای چوبه دار رفته بود، همه جانش پر از هراس مرگ بود و هق هق می‌کرد.

از تهدید دختران دانشجو تا تغییرات اسلامی رشته مطالعات زنان

مریم حسین‌خواه:اعتراض به وضعیت حجاب زنان درهفته گذشته نیز از مباحث دائمی در حوزه زنان بود و مقامات مسئول اعلام کردند که باید از دوران مهدکودک به این مسئله توجه شود. از سوی دیگر رشته مطالعات زنان در دانشگاه‌ها در معرض تغییرات گسترده بر اساس اصول اسلامی قرار دارد و حوزه علمیه قم از راه اندازی این رشته در حوزه خبر داده‌ است.فشار بر فعالان زن نیز همچنان ادامه دارد و با وجود آزادی دو تن از زنان زندانی، یک زن دیگر در هفته گذشته بازداشت شد و دادگاه یک خبرنگار زن را به حبس محکوم کرد

آیا ما خشن‌ایم؟

آسیه امینی: آیا خشونت یک مسئله‌ی فرهنگی است؟ آیا خشونت یک پدیده‌ی سیاسی است؟ آیا همیشه می‌توان در برابر خشونت به نرمی ایستاد؟ آیا ما مردم خشنی هستیم؟ یا این‌که خشونت به ما تحمیل شده است و می‌شود؟ این سئوال‌ها را بارها و بارها از خودم پرسیده‌ام. این «بارها» نه در زمان نوشتن این مقاله، که به بسیار پیشتر از آن برمی‌گردد.

قتل‌های ناموسی در هلند

فروغ.ن.تمیمی: باورکردنی نیست که پدر و مادری دخترنوزده‌ساله‌ی خود را تنها به این دلیل که عاشق شده و می‌خواهد با مرد مورد علاقه‌اش ازدواج کند، به بهانه‌ی رفتن به تعطیلات، به هندوستان زادگاه خود برگردانند، او را بکشند، جسدش را بسوزانند و بعد هم با سربلندی اعلام کنند که با کشتن او لکه‌ی ننگی را از دامن خود پاک کرده‌اند. این دخترجوان «آمیرات» نام داشت و در بلژیک زندگی می‌کرد. او در تابستان گذشته به دست پدر و مادرش کشته شد.

شهلا جاهد، قربانی که نوبت اعدامش را انتظار می‌کشد

مریم حسین‌خواه: ماجرا فقط این نیست که پرونده شهلا پس از ۹ سال هنوز دارای نقاط مبهمی است که در دادگاه به آن توجه نشده و شهلا بارها گفته که زیر فشار به قتل اعتراف کرده‌ است. ماجرا فقط این نیست که شهلا جاهد، متهم به قتل و لاله سحرخیزان، مقتول هر دو قربانی قوانین حامی ازدواج موقت و مجدد هستند که زندگی و احساسات زنان را به بازی می‌گیرد. ماجرا، فارغ از همه اینها، خشونتی است که با اجرای هر حکم اعدام بر جامعه تحمیل می‌شود.

بلاگر کوبایی، قهرمان آزادی بیان

فروغ.ن.تمیمی: وبلاگ سانچز در واقع دفترچه‌ی خاطراتش است. در آغاز او سعی می‌کرد که مشکلات زندگی روزمره در هاوانا را شرح دهد تا هم خودش و هم دیگران را تسلی دهد. مثلاً درباره‌ی قیمت سرسام‌آور مواد غذایی، مایحتاج زندگی و هم تلفن موبایل می‌نویسد که در کوبا خیلی گران است. سانچز در وبلاگش تجربه‌ی زندگی روزمره‌اش را به عنوان یک شهروند در کنار اظهارات تبلیغی مقامات دولتی قرار می‌دهد.

بازداشت و حبس و اعدام برای زنان اوین

مریم حسین‌خواه: در هفته گذشته چهار زن وکیل بازداشت شدند و خواهر یک روزنامه نگار زندانی به جرم اطلاع‌رسانی درباره‌ی برادرش به حبس تعزیری محکوم شد. هم‌زمان با برگزاری دادگاه نسرین ستوده و لاله پور حسن، هنگامه شهیدی که به مرخصی آمده بود، مجددا به زندان فراخوانده شد و اعلام کرد در اعتراض به این مسئله دست به اعتصاب غذا خواهد زد. از سوی دیگر سایه اعدام و سنگسار همچنان بر سر زنان زندانی که به جرائم عادی محکوم شده‌اند سنگینی می‌کند.

اصلاح قوانین مدنی به نفع زنان، لازم اما ناکافی

مریم حسین‌خواه:پیشنهادات ارائه شده از سوی مرکز امور مشارکت زنان و بانوان برای اصلاح قوانین مدنی به نفع زنان، با وجود اینکه به برخی موارد اعتراضی فعالان حقوق زنان همچون طلاق، حضانت، ازدواج موقت نیز پرداخته‌ است، اما اصلاحات پیشنهاد شده در اکثر موارد پاسخگوی رفع نابرابری‌های موجود نیست و بیشتر به مثابه پانسمان سطحی زخمی است که عفونت کرده‌است.

براندازی نرم آگاهی

آسیه امینی: اگر قرار است زنی در مسیر اجتماعی‌اش، قدم به قدم با حقوق انسانی خود آشنا شود و آن را از خانه تا پارلمان دنبال کند، همان بهتر که از آغاز، شرش را با پذیرش نقش مادری و راهی شدن به خانه‌ی شوهر کم کند. وگرنه اگر مسئله‌ی دولت و وزیر آموزش و پرورش، نگرانی از آسیب اجتماعی بود، به قاعده باید دانش‌آموزان را در حوزه‌ی اندیشه با حقوق انسانی خود آشنا می‌کردند یا در حوزه‌ی عمل، چاره‌ای برای این‌همه مسئله‌ی اجتماعی، از بیکاری و مشکلات اقتصادی گرفته تا آزادی‌های اجتماعی و سیاسی می‌اندیشیدند.

اصرار دولت بر ازدواج زودهنگام و تولید مثل بیشتر

مریم حسین‌خواه:دامه بازداشت فعالان زن و فشار بر زنان زندانی سیاسی، اعلام آماری از افزایش افسردگی در زنان و بالا بودن میزان مرگ و میر مادران اخباری هستند که در هفته گذشته در حوزه زنان منتشر شده‌است.در میان همه این خبرها، رئیس جمهور ایران و وزرای وی در فکر ازدواج دختران دانش آموز و از بین بردن کنترل جمعیت هستند و نگرانی خود را از وضعیت حجاب زنان و دوچرخه‌سواری آنها ابراز می‌کنند.

نارضایتی زنان و شورای نگهبان

مریم حسین‌خواه: لایحه موسوم به حمایت از خانواده در حالی برای رای گیری نهایی به مجلس ارسال شده‌ است که از سویی فعالان حقوق زنان تغییرات ایجاد شده در آن را کافی نمی‌دانند و از سوی دیگر نمایندگان عضو کمسیون قضایی مجلس نگران نپذیرفتن همین تغییرات محدود از سوی سایر نمایندگان و رد آن در شورای نگهبان هستند.

کاش دروغ بگوید

آسیه امینی: حقیقت، اگر آفتاب است، پشت قاب تلویزیون و در برگه‌ی بازجویی نمی‌گنجد. من نمی‌دانم اگر جای نسرین بودم چه می‌کردم و چه می‌گفتم. نمی‌دانم آیا چنان سخت و محکم بودم که خم شوم و خمیده شوم اما نشکنم. هیچ‌کس نمی‌داند. هیچ کسی نمی‌تواند با گمان و حدس، خودش را جای دیگری بگذارد، اما در دلم در عین حال که وکیلم را می‌ستایم و به او افتخار می‌کنم، با خودم می‌گویم «کاش دروغ بگوید!»

تغییرات محدود به نفع زنان و فشارهای شدید علیه زنان

مریم حسین‌خواه: بازداشت فعالان مدنی و سیاسی مخالف دولت و از جمله زنان فعال همچنان ادامه دارد و در هفته گذشت خبر بازداشت دو زن نویسنده و روزنامه‌نگار در صدر خبرها بود. فشار بر زنان زندانی نیز کاهش نیافته و خبرهای رسیده از زندان اوین حاکی از قطع تلفن‌های بند نسوان و اعتصاب غذای مجدد نسرین ستوده‌است. آن سوی دیگر خبرهای حوزه زنان در هفته گذشته تهدیدهای نیرووهای تند اصولگرا بر علیه زنانی است که به ادعای آنها «بی‌حجاب و بدحجاب» هستند.

«در افغانستان جنبش زنان وجود ندارد»

شکوفه منتظری: محدودیت‌های اعمال شده بر زنان افغانستان در دوران طالبان بر کسی پوشیده نیست.
این روایتی است که نه تنها بارها بلکه در گوشه‌های نه‌چندان دوری از جهان، هر روز تکرار می‌شود. آن‌چه اما به وحشت و بهت از آن دوران می‌افزاید، شاید اعمال سیستماتیک و قانونمند سرکوب به‌عنوان بخشی از ایدئولوژی طالبانی است که هدف آن راندن زنان به حاشیه است. در این‌باره با گیسو جهانگیری، جامعه‌شناس، فعال حقوق بشر و حقوق زنان گفت‌وگو کرده‌ام.

زنان به زندان می‌روند، دولت به نهاد زنان سازمان ملل

مریم حسین‌خواه: درحالیکه صدور احکام حبس برای فعالان حقوق زنان در ایران ادامه دارد و سخت‌گیری‌ها درباره پوشش زنان و تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌ها در حال افزایش است، جمهوری اسلامی ایران خود را نامزد عضویت درشورای اجرای نهاد زنان سازمان ملل کرده که هدف اصلی آن تحقق برابری جنسیتی و رفع تبعیضات جنسیتی است.

جهاد ماتیک و جمع‌آوری امضا

فروغ.ن.تمیمی: مژگانی سیاه، چهره‌ای زیبا و لبانی که با ماتیک قرمز می‌شوند، اولین صحنه‌ی فیلم دیدنی خانم گری وینتر Gry Winter، مستندساز و ژورنالیست نروژی درباره‌ی جنبش زنان در ایران است.این فیلم به روشنی بر ویژگی‌های خاص مبارزه‌‌ی زنان در ایران تامل می‌کند و چندگونگی استراتژی‌های زنانه در ایران برای به دست آوردن آزادی فردی و حقوق برابر را نشان می‌دهد.

تجاوز به حکم قانون

مریم حسین‌خواه: تجاوز قانونی به زنان یکی از خشونت‌هایی است که در ایران به حکم قانون و از سوی شوهر رسمی و قانونی اعمال می‌شود و نه تنها مجازاتی برای فرد متجاوز در نظر گرفته نشده بلکه قربانی این خشونت در صورت تمرد مورد مجازات قرار می‌گیرد. برقراری رابطه جنسی اجباری و بدون رضایت نفر متقابل، تجاوز گفته می‌شود و فرقی نمی‌کند که اعمال‌کننده این اجبار، یک فرد غریبه باشد یا مردی که شوهر قانونی و شرعی آن زن است.