اجرای نقش جنسیت

کارا لی ترجمه از نیلوفر. الف

آثار هنری اورلان به دنبال ریشه‌کن کردن نقش‌های از پیش ‌تعیین‌شده جنسیتی مردانگی و زنانگی است. او در تظاهراتی فمنیستی شعاری در دست گرفته بود با مضمون: «من یک (زنانه) مرد و یک (مردانه) زن هستم»؛ «je suis une homme et un femme».

اورلان عمدا حروف تعریف زبان فرانسه را در هم می‌ریزد و از پس آن حرف تعریف مردانه را به کلمه زن، و حرف تعریف زنانه را به واژه مرد متصل می‌کند.

اورلان با این شعار قصد کرده توجه را به برساخته بودن جنسیت و پروبلماتیک نقشی که زبان در این برساختگی بازی می‌کند، جلب کند.

اورلان و اندام‌های اضافه‌اش

نمونه دیگری از بازی نقش جنسیت اورلان استفاده جدلی او از جراحی پلاستیک است. جراحی پلاستیک عملی است که به قصد زنانه‌تر کردن فیزیکی و تصویری زنان جا افتاده، اورلان از این تکنولوژی در مخالفت با مقاصد ازپیش تعیین‌شده آن استفاده می‌کند.

تصاویری که او در این مجموعه از آثارش تولید کرد گفتمان زنانگی را با نشان دادن بدن مؤنث به‌عنوان بدنی کنش‌گر، قوی، و سرشار از عاملیت به چالش کشید.

آثار اورلان «دیگر‌شدگی» افراطی تن اوست؛ او مدام خود را در تصویرهایی بحرانی بازسازی می‌کند

نبرد علیه نوشتار پدرسالار

اورلان در بازی خود با نقش‌های جنسیتی، اغلب به‌لحاظ فیزیکی و هم‌چنین نمادین وارد پارادایم‌های پدرسالار می‌شود تا با استفاده از ابزار خود آن‌ها این پارادایم‌ها را واژگون کند. او در مجموعه «اندازه‌ها» از بدنش به‌عنوان یک واحد سیاسی اندازه‌گیری استفاده کرد تا خشم خود را نسبت به انتظاراتی که به زنان/هنرمندان تحمیل می‌شود اعلام کند.

هدف از این مجموعه، انکاری بر ادعای پروتاگوراس مبنی بر «مرد اندازه همه چیز است»، در اجرایی زیبایی‌شناسانه بود.

دراز کشیده بر زمین، بالای سر یکی از اجساد اورلان

او در این اجراها به این پرسش پاسخ می‌دهد که: چند جسد اورلان برای یک فضای انتخاب شده کافی است؟ او برای این‌که این مقدار را اندازه بگیرد روی زمین خوابیده و با گچ بالای سرش خطی می‌کشد؛ سپس حرکت می‌کند تا پاهایش با خط تراز شده، و بعد دوباره بالای سرش خطی دیگر می‌کشد.

اغلب در طول فرایند اندازه‌گیری از خطی به خط دیگر سینه خیز می‌رود. پس از پایان این کار، او پیراهن خود را درآورده و می‌شوید. بعد آب کثیف آن‌را در یک بطری می‌ریزد. در انتها نیز با گرفتن ژست مجسمه آزادی (یک شمایل زنانه-مونث دیگر)، بطری آب را بالا می‌برد.

اورلان مقدس

او سپس بطری‌ها را مهر و موم می‌کند تا آن‌ها را به‌عنوان یادگاری نگاه دارد. خودش آن‌ها را آثاری «کثیف» به قصد وارد کردن پیکر زنانه‌اش به فضاهای نهادینه شده مردانه می‌داند.

اورلان در این آثار تأکید دارد پیراهنی که در طول این پرفرمنس‌ها به تن دارد، نمادی است از شهروندی درجه دو زنان. و همین‌طور نمادی بر کاهش اهمیت وظایف سنتی زنانه. او هم‌چنین کفش پاشنه بلندی هم به پا دارد که اندازه واقعی قد او را تغییر می‌دهد. اما در این اثر به شکلی نمادین تأکیدی است بر زنانگی.

چیزی‌که درباره این مجموعه از پرفرمنس‌ها جالب به‌نظر می‌رسد این است که اورلان نه‌تنها بدنش را در فضا قرار می‌دهد بل‌که آن‌را اندازه هم می‌گیرد.

در این مجموعه از آثار به‌جای آن‌که اورلان روی اندازه‌ی بنا تمرکز کند، آن بناست که روی او تمرکز می‌کند و توسط او و برای او علامت‌گذاری می‌شود.

در واقع بدن اوست که در نهایت فضا را می‌پوشاند. عمل اندازه‌گیری هم‌چنین فضا را تغییر داده و جریان رفت و آمد روزانه را مختل می‌کند.

حضور «بدن‌های» اولان در آثارش همواره تأکیدی بر اجرا و نمایش‌بودگی جنسیت است

باید بگویم که برداشت من از این مجموعه از آثار اورلان این است که چون از بدن مونث در بیش‌تر مواقع چشم‌پوشی شده و یا بدن او تنها به شیوه‌هایی محدود و مشخص دیده می‌شود، عمل اورلان در این مجموعه از آثارش به‌ویژه برای این زنان که به لحاظ تاریخی در این نهادهای مختص مردان کم‌قدرت بوده‌اند حائز اهمیت است. زنانی که هنوز هم نمی‌توانند در این فضاهای عمومی با آزادی‌ای مشابه آزادی مردان راه بروند.