Sep 2008


کند و کاوی در مفهوم همبستگی در جنبش زنان ایران
همبستگی خواهرانه، افسانه یا واقعیت؟

لوا زند: آیا مبارزه برای هدفی مشترک باعث بوجود آمدن پیوند خواهری بین زنانی می‌شود که در راستای رفع نابرابری‌های جنسیتی تلاش می‌کنند؟ ائتلاف زنان در اعتراض به لایحه خانواده که چندی قبل در مجلس شورای اسلامی ایران مطرح شد و به ثمر نشستن اعتراضات ایشان بار دیگر بحث همبستگی در بین گروه‌های مختلف زنان را در ایران زنده کرد. در برنامه روایت زنان امروز به سراغ خانم‌ها لیلا موری، مریم حسین‌خواه، منیره کاظمی، صنم دولتشاهی و آیدا سعادت رفتم و از آنها پرسیدم آیا اوصلا چیزی به نام همبستگی خواهرانه در جنبش زنان ایران وجود دارد؟ آیا این همبستگی لازم است؟ مفید است یا ضررهایش بیشتر از فوایدش است؟



یک هفته با زمانه - برنامه دوم
از جشن شریفی‌ها تا غم روزنامه‌نگاری در ایران

لیدا حسینی‌نژاد، مریم اقدمی: هفته گذشته زمانه حدود ۷۵ خبر، ۱۵ گزارش، ۲۵ گفتگو و ۱۰ مقاله و همچنین دو فیلم منتشر کرده است. ۷ معرفی کتاب و ۷ روزشمار انقلاب نیز از مطالب روزانه سایت زمانه هستند. با کنار گذاشتن خبرها، حدود ۱۵ برنامه سیاسی، ۵ برنامه اجتماعی، ۱۰ برنامه هنری، ۱۰ برنامه فرهنگی، ادبی و معرفی کتاب، ۵ برنامه اندیشه و ۵ برنامه درباره زنان بوده است. تقریبا ۲۵ برنامه را در هفته گذشته همکاران زن رادیو زمانه ساخته‌اند. از بین این برنامه‌ها تقریبا ۳۰ مطلب فقط بر روی سایت منتشر شده است و نسخه رادیویی ندارند.



آیا زندگی کافکا، کافکایی بود؟

ترجمه‌ی ناصر غیاثی: سال‌ ۲۰۰۸، صد و بیست و پنجمین سالگرد تولد فرانتس کافکا است. روزنامه‌ی فرانکفورتا آلگماینه تسایتونگ به این مناسب گفت و گویی با راینا شتاخ، زندگی‌نامه‌نویس کافکا کرده است. او می‌گوید: «کسی که فقط یادداشت‌های روزانه‌ی کافکا را می‌شناسد، کم و بیش باور نمی‌کند که او گاهی چقدر نُنُر می‌شد. خیلی برایش سخت بود تعادل روانی‌اش را حفظ کند، افکاری در سرش بود که از دست‌شان رهایی نداشت، اندیشه‌های خشونت‌آمیزی داشت که تا خیال‌بافی در مورد قطعه‬‌قطعه کردن جسم هم پیش می‌رفت.»



‌آشپزی ایرانی به روایت‌های گوناگون: طرز پخت کوفته

مینو صابری: این برنامه با دیگر برنامه‌های آشپزی تفاوت دارد. در هر برنامه با طرز پخت یک نوع غذا به روایت‌های مختلف آشنا می‌شویم. در اولین برنامه از سری برنامه‌های «‌آشپزی به روایت‌های گوناگون‌» به سراغ هموطنان‌مان در شهرهای «ایلام»‌، «قزوین» و «شیراز» رفتم تا طرز پخت «کوفته» یکی از غذاهای سنتی‌مان را برای‌ شما عزیزان شرح دهند.



شبانه، قسمت ۶۲
شانکار، موسیقی‌دان شرقی که آوازه‌ی جهانی یافت

محمود خوشنام: راوی شانکار، موسیقی‌دان برجسته هندی، از نادر‌ موسیقی‌دانان شرقی است که آوازه‌ی جهانی یافته است. در این برنامه به قطعه‌ای از ساخته‌های او با همراهی ویولن دانیل هوپ گوش می‌کنیم. پژمان اکبرزاده، موسیقی‌دان جوان ایرانی و همکار ما در رادیو زمانه، در دومین کنسرت پیانو خود‌، قطعه بی‌کلامی را از مجتبا کسروی با عنوان اورتور شوشتری بازنواخت، و آهنگ‌ساز از دست رفته را از گمنامی به‌در آورد. به این قطعه نیز در این برنامه گوش ‌می‌کنیم.



هفت چهره هفته
لری کینگ هم از پس احمدی‌نژاد برنیامد

فرهاد سامانی: چهره اول این هفته رادیو زمانه طهماسب مظاهری، رییس سابق بانک مرکزی ایران است که با وجود فشارهای داخلی حاضر به استعفا نشد و به برکناری تن داد. دیگر چهره‌های این هفته رادیو زمانه لری کینگ، مجری برنامه در سی‌ان‌ان، تابو امبکی، رییس جمهور مستعفی آفریقای جنوبی، لوئیس همیلتون، راننده فرمول یک، بن برنانکی، رییس بانک مرکزی آمریکا، گوردون بروان، نخست وزیر انگلستان و خسرو سینایی، کارگردان سینما هستند.



از برگ درخت انجیر تا شلیته و تنبان

حسین نوش‌آذر: داستان زیرجامه به اندازه‌ی تاریخ تمدن قدمت دارد. زیرجامه نزدیک‌ترین جامه به پوست تن و از برخی لحاظ برانگیزاننده‌ی خواهش تن است و با این حال در برخی موارد نفرت‌انگیز می‌تواند باشد. در سخن امروز به اتفاق به چگونگی تحول زیرجامه در غرب و در ایران نظری می‌افکنیم و خواهیم دید که چگونه از طریق پوششی که در زندگی روزانه گاهی چندان بدان فکر نمی‌کنند می‌توانیم به فراز و فرود تمدن بشری پی ببریم.



دیسکو زمانه، برنامه‌ای برای شنیدن
محسن نامجو را چقدر مقصر می‌دانید؟

فواد صمیمی: دیسکو زمانه از شما می‌خواهد برای ما کامنت بگذارید و بگویید در جار و جنجال‌های اخیر پیش آمده بر سر خواندن آیاتی از قران و در پی آن نامه‌ی عذرخواهی محسن نامجو، آیا نامجو را مقصر می‌دانید؟ و به‌طور کلی نظرتان را در این مورد برایمان بنویسید تا هفته‌ی آینده نظرات شما را در دیسکو با نام خودتان منعکس کنیم و حسابی به این موضوع بپردازیم.



در باره‌ی مشکلات اجرای قانون مترقی حمایت از زنان در مراکش
مراکش؛ مشکلات اجرای قانون حمایت از زنان

احمد سمایی: قانون حمایت از زنان در مراکش، مترقی‌ترین قانون در خاورمیانه و شمال آفریقا به شمار می‌رود. این قانون که پنج سال پیش در شرایطی ویژه‌ به تصویب مجلس رسید در عرصه‌ی اجرا با موانع و مشکلاتی متعددی روبرو بوده است. ذهنیت سنتی جامعه، مقاومت نیروهای مذهبی و عدم آگاهی مردم از قانون، اصلی‌ترین این موانع بوده‌اند.



«گلدانه را به جرم بهایی شدن، آتش زدند»

لوا زند: چندی قبل از طرف شخصی به نام زیبا بدیعی ایمیلی به برنامه رسید که اطلاعاتی را در مورد کشتن زنی به جرم تغییر مذهب در سال ۱۹۸۲در یکی از روستاهای استان مازندران به ما داده بودند. این زن که توسط بستگان نزدیک خود به قتل رسیده بود، توسط شوهرش بهایی شده بود و قتل وی هیچ مجازاتی را برای قاتلین در پی نداشت. در مورد این جریان با خانم زیبا بدیعی گفت و گو کردم.



از اینجا و اونجا چه خبر
لُنگ‌هایی که در عرض نیم ساعت صادراتی شدند!

میس زالزالک: میرزاعلی انگوتی لُنگ فروش خوش‌اخلاقی است که اجازه می‌دهد گپی با او بزنم. می‌پرسم: «شنیدی یه طراح لباس، از ایران یه عالمه لنگ خریده برده نیویورک آمریکا و به‌عنوان لباس می‌فروشه! گاهی روی اونا با خط فارسی نستعلیق کلماتی هم می‌نویسه. کارش هم گرفته و خیلی از هنرپیشه‌های معروف مشتری‌شن مثل پاریس هیلتون و اینا.»



«بشریت مسایل‌اش را حل نمی‌کند، فراموش می‌کند»

کورت توخولسکی / برگردان از ناصر غیاثی: «این کاغذ زرد شده، زرد مثل دندان‌ قاضی‌های شهرمان، همین الان است که ورق کاغذ زیر دست‌ات خُرد بشود ... خب آخر خیلی قدیمی است. خدا، یا اسم‌اش را این روزها هر چی گذاشتید، به همراهت. ما چیز خیلی زیادی نداریم به هم‌دیگر بگوییم، ما متوسط‌ها. ما عمرمان را کرده‌ایم، محتوای ما هم با ما مرده است. اصل فرم بود. حالا دیگر داری می‌روی. ولی پشت سرت فریاد می‌کشم: شماها از ما و قبلی‌های ما بهتر نیستید. اما ردی نیست، اصلا و ابدا ردی ...»



هفت چهره هفته
سهم دکتر مصدق یک خیابان هم نیست

فرهاد سامانی: چهره اول این هفته، بهمن فرمان‌آرا، کارگردان سینماست که سرانجام در جشنواره غیردولتی خانه سینما، برنده جایزه بهترین کارگردانی شد. دیگر چهره‌های این هفته مسعود مرادی، داور فوتبال، علی فتح‌الله‌زاده، مدیرعامل سابق باشگاه استقلال، مرحوم دکتر محمد مصدق، نخست‌وزیر ایران، ریچارد رایت، کیبوردیست گروه پینک‌فلوید، عطالله کاملی، گوینده و تیزپی لوینی، وزیر امورخارجه اسرائیل است.



شبانه، قسمت ۶۱
ژول ماسنه، آهنگ‌ساز رمانتیک

محمود خوشنام: ژول ماسنه، به گروه آهنگ‌سازان رمانتیک نیمه دوم قرن نوزدهم فرانسه تعلق دارد و شهرت خود را به‌خصوص به‌خاطر توانایی در خلق اپرا به دست آورده است. در این برنامه به قطعه‌ی «مدیتاسیون» گوش می‌کنیم که از اپرای تائیس برگرفته شده است و نایگل کندی آن را برای ویولون تنظیم کرده و خود نواخته است. ترانه‌سرایی سنتی در ایران، در سال‌های ۴۰ تا ۵۰ تکانی خورد و از زنگارهای کهنه رها شد و جاذبه‌های تازه‌ای به دست آورد. در این برنامه گوش می‌کنیم به کاری از تورج نگهبان که شوربختانه در ماه گذشته از دست رفت و یکی از چند تن انگشت‌شمار از ترانه‌سرایان است که این نیاز به تحول در موسیقی سنتی را دریافته بودند.



«سهمیه‌بندی هم یکی از طرح‌های بنیادگرایی است»

لوا زند: در خبرهای هفته گذشته درباره پیشی‌گرفتن دختران در آزمون سراسری امسال با نسبت ۶۴ به ۳۶ درصد خواندیم. این درحالی‌است که سال گذشته رییس سازمان سنجش از اعمال سهمیه‌بندی جنسیتی خبر داده بود. در برنامه امروز به مساله سهمیه‌بندی جنسیتی می‌پردازیم و با الهه، دختری که عقیده دارد قربانی طرح سهمیه‌بندی است، وحیده مولوی، یکی از فعالان شاخه دانشجویی گروه میدان زنان که به‌طور جدی پیگیر مساله سهمیه‌بندی است، و سیاوش محمدی دانشجوی دانشگاه علم و صنعت که در جریان اقدامات و اعتراضات دانشجویی و تجمعات آنان در مورد این طرح بوده ‌است، گفت و گو کردیم.



دیسکو زمانه، برنامه‌ای برای شنیدن
نامجو، ولنتاین و جشن تولد

فواد صمیمی: امروز در دیسکو زمانه مروری داریم به چکیده‌ای از دیسکو زمانه در سال گذشته‌ی زمانه‌ای. در این برنامه یادی می‌کنیم از داریوش رجبیان که چهار ماه مدیریت دیسکو زمانه را بر عهده داشت. بعد از آن نگاهی داریم به ویژه برنامه‌های محسن نامجو ، ولنتاین و زبان نسل سوم در دیسکو زمانه و بخش‌های کوتاهی از این ویژه برنامه‌‌ها را برایتان پخش می‌کنیم. دیسکو در سال گذشته کم سوتی نداده است. می‌توانید چند سوتی را که برایتان به یادگار گذاشته‌ایم در برنامه‌ امشب دیسکو بشنوید.



«می‌توانستیم منگله را بکشیم»

هفته‌نامه اشپیگل / مینا ملکیان: سال ۱۹۶۰ در حالی‌که موساد در شرف دستگیری آدولف آیشمن - که از او با عنوان معمار هولوکاست یاد می‌شود - بود، اطلاع یافت «یوزف منگله» که به پزشک مرگ اردوگاهای مرگ معروف بود نیز در بوینوس آیرس به‌سر می‌برد. «رافی آیتان» فرمانده عملیات، در گفت و گو با اشپیگل توضیح می‌دهد که چرا موساد در آن زمان منگله را دستگیر نکرد.



هفت چهره هفته
از انتقادهای محمدنوری زاد تا بازگشت آرمسترانگ به دوچرخه‌سواری

فرهاد سامانی: چهره اول این هفته رادیو زمانه محمدنوری‌زاد نویسنده سابق روزنامه کیهان است که با انتقادهایش خشم روحانیون در قم را برانگیخت. دیگر چهره‌های این هفته، آصف علی زرداری رئیس جمهور پاکستان، دارن آرنوفسکی کارگردان، نیکلا سارکوزی رئیس جمهمور فرانسه، کیم یونگ ایل رهبر کره شمالی، لارنس آرمسترانگ دوچرخه‌سوار و داریوش آشوری مترجم و پژوهشگر هستند.



شبانه - قسمت ۶۰
ادوارد گریگ، آهنگ‌ساز «پرگینت»

محمود خوشنام: ادوارد گریگ را می‌توان بی‌هیچ تردید، مهم‌ترین و تاثیرگذارترین آهنگ‌ساز نروژی در نیمه دوم قرن نوزدهم به شمار آورد. او نیز چون همتایان روسی و چک‌اسلواکی خود یعنی گرین‌کا، اسمتانا و دورژاک موفق شد غالبی سازگار برای بین‌المللی ساختن موسیقی سرزمین خود پیدا کند. در این برنامه شبانه قطعاتی از کارهای گریگ را پخش می‌کنیم. همچنین به تکنوازی نی، کاری از محمد اقبال، بنیان‌گذار گروه اهورا در اتریش گوش خواهیم کرد.



نوابغ بیمار

ناصر غیاثی: وجه مشخصه‌ی اصلی نابغه آفرینندگی و نوآوری و نیز قدرت تخیل بسیار قوی است. چرا که او در عرصه کار خود یا حوزه‌های جدیدی خلق می‌کند و از این طریق یا به حوزه‌های موجود کمال می‌بخشد و یا اساسا حوزه‌ یا حوزه‌های جدیدی می‌آفریند. بنابراین نابغه کسی است که استعداد خلاقیت دارد و برخلاف ِ آدم مستعد تنها در محدوده‌ی آن‌چه موجود است، نمی‌ماند بلکه حوزه‌های جدیدی می‌آفریند و در همین حوزه نیز کارایی‌های بی‌بدیلی از خود بروز می‌دهد.»